Wat is een insulinepomp?

Een insulinepomp is een apparaat op batterijen dat insuline op twee manieren aan iemands bloed afgeeft - met een continue basale frequentie van kleine hoeveelheden snelwerkende insuline, en een insulinebolus (discrete, eenmalige doses) bij maaltijden ^{[1, 2, 3]}. Insuline is het hormoon dat de bloedglucosespiegel onder controle houdt en wordt afgescheiden door de alvleesklier ^{[4, 5]}.

Bij mensen met diabetes wordt insuline ofwel niet in voldoende hoeveelheden geproduceerd of de afgifte werkt niet goed. Door het natuurlijke proces van insuline-afgifte na te bootsen, helpen insulinepompen mensen met diabetes hun bloedglucose te reguleren ^{[3, 6]}.

Insulinepomptherapie, ook bekend als continue subcutane insuline-infusie (CSII), wordt het meest gebruikt voor de behandeling van diabetes type 1 ^{[1, 2]}. Maar ook het gebruik van insulinepompen voor mensen met diabetes type 2 neemt wereldwijd toe ^[1].

Hoe werkt een insulinepomp?

Een traditionele insulinepomp levert snelwerkende insuline via een kleine katheter of slang ^[1]. De kleine slang wordt onder de bovenste huidlaag geplaatst, meestal op de buik ^[7], en met een kleefmiddel bevestigd ^[1].

De slang wordt een canule genoemd en de plaats waar deze onder de huid wordt gehouden, wordt een ‘infuuscanule’ of ‘infuusset’ genoemd ^[1].

De slang verbindt de pomp met de infuusset, die insuline in het weefsel onder de huid inbrengt ^[1]. De plaats van het infuus bevindt zich meestal op de bovenarm, buik, onderrug of bovendij ^[3].

Voor sommige insulinepompen, die ‘patchpompen’ worden genoemd, ^{[1, 7]} is geen slang nodig. Ze worden direct op de huid geplakt. Ook hier wordt insuline toegediend via de infuuscanule, maar deze patchpompen hebben geen draad of slang en worden op afstand bediend ^{[1, 7]}.

Insulinepompen leveren insuline op deze twee manieren:

• Kleine, vast geregelde, continue infusies gedurende de dag en de nacht. Dit wordt basale insulinetoediening genoemd en is bedoeld om de optimale glucosewaarden die er zonder diabetes zouden zijn, na te bootsen.

• De andere manier wordt een bolus genoemd. Dit is een extra, eenmalige dosis insuline die iemand met diabetes na de maaltijd nodig kan hebben om zijn/haar bloedglucose onder controle te houden ^[1].

De meeste insulinepompen bevatten een boluscalculator die een aanbevolen bolusdosis berekent met behulp van de huidige bloedglucosewaarden, het totaal aantal ingenomen gram koolhydraten en de resterende insuline uit eerdere bolusdoses ^[1,7].

De voor- en nadelen van insulinepomptherapie

Hoewel commerciële insulinepompen in de jaren 70 beschikbaar kwamen ^{[1, 8]}, duurde het nog drie decennia voordat de voordelen van deze nieuwe technologie op grote schaal populair werden ^[1].

De mogelijke voordelen van CSII werden duidelijk nadat de onderzoeksgroep Diabetes Control and Complications Trial (DCCT) in 1993 een rapport publiceerde ^[8]. Dit baanbrekende klinische onderzoek toonde aan dat intensieve insulinetherapie belangrijk is voor het vermijden van complicaties van diabetes ^[1]. Sindsdien is therapie met een insulinepomp zodanig ontwikkeld dat het patiënten kan helpen om een nauwkeurige glykemische controle te bereiken en tegelijkertijd het risico op hypoglykemie kan minimaliseren ^[1].

Wat zijn de voordelen van een insulinepomp?

Er zijn veel voordelen van insulinepomptherapie. Deze omvatten:

• De insulinedosering is nauwkeuriger, flexibeler en vereist minder injecties ^{[1, 8]}. De doses insuline zijn de hele dag door gemakkelijk instelbaar ^{[1, 8]}. Deze verbeterde dosering maakt het gemakkelijker om controle te krijgen over de bloedglucosespiegel, waardoor een flexibele, meer ontspannen levensstijl, vooral in sociale situaties, kan worden geleid ^[1].

• Bij insulinepompen is er ‘s nachts een lager risico op hypoglykemie ^[8].

• CSII kan ook voordelen bieden voor uw mentale welzijn ^[7]. Sommige onderzoeken hebben gemeld dat gebruikers van insulinepompen een betere stemming, minder stress en een verbeterd gevoel van eigenwaarde hadden ^[9].

• Mensen met diabetes die insulinepompen gebruiken, hebben ook meer energie gemeld, betere familierelaties en het vermogen om beter te presteren op het werk ^[7].

• Sommige onderzoeken hebben gesuggereerd dat therapie met insulinepompen behulpzaam kan zijn voor jonge mensen met diabetes type 1 ^[10]. Het gebruik van insulinepompen werd in verband gebracht met een betere metabole controle bij deze populatie, maar het verband met diabetescomplicaties op korte termijn is onduidelijk ^{[6, 10]}.

• Het risico op ernstige hypoglykemie of diabetische ketoacidose is lager bij mensen die een insulinepomp gebruiken ^{[6, 10]}.

• In een onderzoek is een afname van de cardiovasculaire mortaliteit aangetoond bij mensen die hun diabetes met een insulinepomptherapie beheren. Het gebruik van insulinepompen gaat ook gepaard met minder variatie in de glucosewaarden en een betere kwaliteit van leven ^[6].

Dit zijn enkele voordelen van het gebruik van een insulinepomp, maar het is belangrijk dat u zich ook bewust bent van de nadelen en mogelijke risico’s.

Wat zijn de nadelen van een insulinepomp?

Er zijn diverse zorgen over het gebruik van insulinetherapie. Deze omvatten:

• Er kunnen zich problemen voordoen als de infuuscanule niet adequaat wordt vervangen. De canule moet om de 2–3 dagen worden vervangen ^{[3, 7]}. De canule kan losraken of er kunnen zich bultjes vormen in het vet- of littekenweefsel onder de huid waar de infuuscanule is geplaatst ^[7]. Een verstopte canule of een canule die vloeistof uit de plaats van het infuus lekt, kan ook problemen veroorzaken, zoals onderbrekingen in de insulinetoediening ^{[3, 7]}.

• Op de infusieplaats kunnen huidinfecties optreden, die ontsteking, gevoeligheid, roodheid en zwelling kunnen veroorzaken ^[8], maar deze zijn zelden ernstig ^[7].

• Er kunnen problemen ontstaan rond de technische functie van insulinepompen, zoals een mechanische storing, een defect van de infuusset, blokkering of knikken in de infuusset, en problemen met het alarm (bij gebruik in combinatie met CGM) ^{[1, 2, 8]}.

• Omdat een insulinepomp kleinere hoeveelheden insuline toedient, is het risico op diabetische ketoacidose (DKA) groter als de insulinetoediening om welke reden dan ook stopt (bijv. als de pomp niet meer werkt of als er een andere ziekte is die het gebruik ervan belemmert) ^[7]. In de praktijk toont onderzoek echter aan dat insulinepomptherapie gepaard gaat met minder of vergelijkbare complicaties in vergelijking met andere therapieën ^{[3, 7]}. Dit kan te wijten zijn aan het feit dat mensen met diabetes type 1 die CSII ondergaan hun aandoening zeer goed controleren ^[7].

Andere mogelijke nadelen van insulinepompen:

• Insulinepompen zijn duurder dan MDI ^{[8, 11]}. In sommige landen kunnen de hoge kosten en afschrikmiddel zijn voor mensen die geen ziektekostenverzekering hebben ^[2].

• Sommige mensen vinden een insulinepomp moeilijk om te dragen ^[11] of ze houden niet van het gevoel dat ze eraan ‘vastgekoppeld’ zijn ^[8].

• Het kan ook moeilijk zijn om te leren hoe een insulinepomp moet worden gebruiken ^[8]. Daarom zijn zeer gemotiveerde, technisch onderlegde patiënten over het algemeen de beste kandidaten om een insulinepomp te gebruiken.

Het afwegen van de voor- en nadelen kan u helpen beslissen of u al dan niet insulinepomptherapie wilt proberen.

Hoe u in België een insulinepomp kunt krijgen

Raadpleeg uw zorgteam voordat u besluit om gebruik te maken van insulinepomptherapie.

 

In België kan uw ziektekostenverzekering een financiële bijdrage leveren aan uw programma voor een insulinepomp als u aan de volgende vereisten voldoet ^[12]:

• u hebt diabetes type 1 (of behoort tot groep A van de conventie voor zelfbeheer) en uw conventionele behandeling met intensieve insulinetherapie en diabetesvoorlichting heeft niet geleid tot voldoende bloedsuikercontrole
• u hebt diabetes en bent zwanger, of wilt zwanger worden
• als kind of adolescent bent u al behandeld met de conventie voor zelfbeheer en u moet uw insulinepomptherapie zonder onderbreking voortzetten
• u hebt diabetes type 1 en bent extreem gevoelig voor insuline
• u hebt diabetes in voorbereiding op een pancreas- of eilandceltransplantatie en in de eerste periode na een pancreas- of eilandceltransplantatie
• u hebt diabetes type 1 en een onregelmatige levensstijl (onregelmatige werktijden) of een specifiek risico (een werksituatie die uw veiligheid en uw leven of dat van anderen in gevaar kan brengen) door uw arbeidsomstandigheden.

De toekomst van insulinepompen

Over het algemeen neemt het gebruik van insulinepompen snel toe, vooral bij mensen met diabetes type 1. Uit een groot register van meer dan 100.000 mensen met de aandoening bleek dat het gebruik ervan in de loop van 20 jaar is toegenomen van 1% naar 53% ^[6].

Het aantal mensen met diabetes type 2 dat overstapt op insulinepompen neemt ook toe ^[1]. De technologie verbetert met grote stappen, omdat systemen voor continue glucosemonitoring (CGM) worden geïntegreerd met insulinepompen ^{[1, 4]} voor een naadloze en gemakkelijkere ervaring.

Samen veranderen deze innovaties drastisch hoe we denken over diabetes. Dit soort therapieën kunnen de kwaliteit van leven van mensen verbeteren, waardoor ze hun diabetes beter kunnen beheren ^[6].

565457

Show me: 535

Wat is een CGM?

CGM staat voor continue glucosemonitor of continue glucosecontrole ^[1].

Als er bij u diabetes is vastgesteld, is het controleren van de bloedglucosespiegel een van de eerste dingen waarover uw team u heeft verteld. Zelf uitgevoerde controle is één van de hoekstenen van goede diabeteszorg ^{[1, 2, 3]}.

Deze zelfcontroles, via vingerpriktests, stellen u in staat om te meten wat op een bepaald moment de waarde van uw bloedglucose is en, belangrijker, helpen u erachter te komen waardoor deze stijgt of daalt ^{[1, 2]}.

Zelfcontroles zijn niet probleemloos. Sommige mensen kunnen de vingerpriktest niet zelf uitvoeren, anderen vinden de meervoudige vingerpriktest misschien onprettig of pijnlijk ^{[1, 2, 3]}. De periodieke aard van de zelf uitgevoerde tests betekent dat er belangrijke perioden kunnen zijn (bijvoorbeeld als u slaapt) waarin uw bloedglucose niet wordt gecontroleerd ^{[1, 2]}.

Continue glucosemonitoring (CGM) probeert veel van deze problemen te omzeilen. Het geeft een gemakkelijke en uitgebreide beoordeling van de bloedglucosespiegels, waardoor u uw diabetes mogelijk beter onder controle kunt houden ^{[1, 3]}.

CGM-systemen meten de glucosespiegels in de interstitiële vloeistof (de vloeistof die het vetweefsel omringt) en leveren semi-continue informatie over uw glucosespiegels ^{[2, 3]}. Dit kan helpen bij het identificeren en voorkomen van ongewenste episodes van hypo- en hyperglycemie ^[4].

Hoe werkt CGM?

Een CGM bestaat uit een aantal onderdelen. De eerste daarvan is een waterbestendige wegwerpsensor die zich net onder de huid bevindt, meestal op de bovenarm of buik ^{[1, 2, 3]}. Deze sensor meet de glucose in de vloeistof eromheen (bekend als de interstitiële vloeistoffen) ^[1].

Deze meting wordt verzonden naar het tweede onderdeel van de CGM, de zender ^[5]. De zender stuurt en/of bewaart dit signaal vervolgens draadloos (of anderszins) naar de ontvanger/de display ^[5].

Het display-apparaat voor de meeste moderne CGM’s kan uw huidige bloedglucose weergeven, eerdere metingen opslaan en kan u helpen begrijpen hoe activiteiten zoals eten of lichaamsbeweging uw bloedglucosewaarden kunnen beïnvloeden, en hoe u deze effecten kunt beheren ^{[1, 2]}.

Het sensorgedeelte van de CGM kan worden weggegooid en moet elke 3‑14 dagen worden vervangen ^{[2, 3]}. De zender en displaycomponenten worden opnieuw gebruikt met uw volgende sensor, zodat u continu kunt blijven controleren.

Wie kan een CGM gebruiken?

De meeste mensen die CGM’s gebruiken, hebben diabetes type 1, hoewel bewijs suggereert dat mensen met diabetes type 2 er baat bij kunnen hebben om gebruik te maken van continue glucosemonitoring ^[1].

Continue glucosemonitoring kan goed zijn voor:

• Personen die zelf geen vingerpriktest kunnen uitvoeren (bijv. kinderen) ^[3]
• Personen die mogelijk een strengere glucosecontrole nodig hebben dan normaal (bijv. tijdens de zwangerschap) ^{[3, 5]}
• Personen die zich niet bewust zijn dat ze een hypoglykemische episode hebben ^{[1, 3]}

Als u niet zeker weet of u een CGM-systeem kunt of moet gebruiken, praat dan met uw diabeteszorgteam voor verdere begeleiding.

Kan ik een CGM en een insulinepomp samen gebruiken?

Een insulinepomp (ook bekend als een continue subcutane insuline-infusie of CSII) is een apparaat dat sommige mensen gebruiken om hun lichaam de insuline te geven die het nodig heeft om hun bloedglucose te beheren ^[5].

Een insulinepomp levert meestal een continue lage dosis insuline (soms een basale dosis genoemd) die tijdelijk kan worden verhoogd (een bolusdosis) als reactie op eten, lichaamsbeweging of op metingen van een glucosemonitor ^[5].

De meting van bloedglucose wordt meestal op de klassieke manier uitgevoerd, door herhaalde vingerprikbloedtests uit te voeren die worden gemeten met behulp van een traditionele glucosemeter ^[1].

Dit systeem kan worden gewijzigd door een CGM te introduceren, waardoor iemand doses insuline kan toedienen op basis van een continue glucosemeting, in plaats van periodieke vingerprikken ^[5].

Wat is een Hybrid Closed-Loop systeem?

Om het Hybrid Closed-Loop systeem te begrijpen, kan het nuttig zijn om kort na te denken over wat uw alvleesklier doet en hoe het wordt beïnvloed bij diabetes type 1.

Wanneer u eet, wordt uw voedsel verteerd en worden koolhydraten afgebroken tot eenvoudigere suikers, zoals glucose, die in uw bloed worden opgenomen ^[2]. Uw alvleesklier detecteert deze verhoogde bloedsuikerspiegels en scheidt een hormoon af dat insuline heet om uw bloedsuikerspiegels terug te brengen naar het normale niveau ^[2]. Bij diabetes type 1 verhindert schade aan uw alvleesklier dat er genoeg insuline wordt afgescheiden om uw bloedglucose onder controle te houden ^[5].

Een Hybrid Closed-Loop systeem probeert de functie van een echte alvleesklier na te bootsen door de bloedglucose te meten en vervolgens de mate van de toevoer van de insuline als een continu infuus in het lichaam aan te passen ^[5].

Een Hybrid Closed-Loop systeem bestaat uit een continue glucosemonitor die is aangesloten op een insulinepomp ^[1]. De pomp gebruikt informatie van de CGM en een algoritme om de mate van de insuline-infusie aan te passen ^{[1, 5]}.

Onderzoek heeft aangetoond dat pompen op deze manier kunnen zorgen voor verbeterde glucosecontrole in vergelijking met conventionele pompen ^[1].

Moderne systemen kunnen ook reageren op problemen zoals hypoglykemie door de insuline-infusie te verminderen of tijdelijk te stoppen ^[5].

Hoe kan ik een CGM krijgen?

In België kunt u in aanmerking komen voor continue glucosemonitoring als u diabetes hebt en aan de volgende voorwaarden voldoet^[9]:

• U wordt al behandeld met een insulinepomp (in het kader van de insulinepompovereenkomst voor volwassenen of in het kader van de diabetesovereenkomst voor kinderen en adolescenten).
• U volgt al een programma voor zelfregulatie (in het kader van de overeenkomst voor zelfregulatie).
• U hebt nog altijd problemen om uw bloedsuikerspiegel onder controle te houden of te krijgen.
• U bent gemotiveerd om de opgestarte behandeling trouw te volgen.

Als u aan deze voorwaarden voldoet, kunt u naar een gespecialiseerd centrum voor continue bloedglucosecontrole gaan.

Een CGM is een nuttig apparaat dat sommige mensen kan helpen om hun diabetes beter onder controle te krijgen. Op dit moment zijn ze niet voor iedereen beschikbaar, maar wanneer ze worden gebruikt kunnen ze een groot voordeel opleveren ^[8].

586263

Show me: 563

Hypoglycemie treedt op wanneer uw glycemie (bloedsuikerspiegel) te laag is. Het is meestal het gevolg van insuline-injecties en/of het gebruik van antidiabetica, wat uitlegt waarom vooral mensen met diabetes worden getroffen. Dramatische dalingen in de bloedsuiker kunnen ook optreden na vasten, het overslaan van maaltijden of inspannende lichamelijke activiteit.

Hypoglycemie is een probleem bij zowel diabetes type 1 als type 2, hoewel mensen die leven met diabetes type 1 er vatbaarder voor zijn, omdat bij hun behandeling dagelijkse insuline-injecties nodig zijn. Bij diabetes kunnen de gevolgen van ernstige hypoglycemie heel ernstig en zelfs levensbedreigend zijn. Het is van essentieel belang om te weten hoe u de symptomen kunt herkennen en hoe u moet reageren wanneer u ermee te maken krijgt.

De verschillende soorten hypoglycemie

Bij hypoglycemie is de bloedglucosespiegel abnormaal laag - minder dan 70 mg/dL,- en gaat meestal gepaard met één of meer symptomen.

Hypoglycemie heeft twee algemene niveaus van ernst:

• matige hypoglycemie: als het zelf behandeld kan worden;
• ernstige hypoglycemie: als optreden door een derde partij is vereist.

De lichaamsfuncties worden weer normaal als de bloedglucosespiegel weer omhoog wordt gebracht.

Diabetes en hypoglycemie: wat zijn de symptomen?

Glucose fungeert als energiebron voor het lichaam. Zonder glucose kunnen het lichaam en de hersenen niet meer goed functioneren. Dus als de bloedglucosespiegel te laag wordt, reageert het lichaam en luidt het alarm, met steeds krachtigere signalen.

De eerste symptomen van hypoglycemie, die kunnen variëren afhankelijk van leeftijd en type diabetes, zijn:

• snelle hartslag (tachycardie);
• hartkloppingen;
• trillen;
• zweten;
• nervositeit;
• honger;
• bleekheid;
• misselijkheid.

De symptomen kunnen geleidelijk verergeren, afhankelijk van de ernst van de hypoglykemie. Dit kunnen zijn:

• concentratie en zichtstoornissen
• duizeligheid
• zwakte
• extreme vermoeidheid
• hoofdpijn
• verwarring
• amnesie
• toevallen
• coma
• als gevolg van lage bloedsuikerspiegels in de hersenen.

Wat te doen bij hypoglycemie?

Als u de symptomen van een kritiek lage bloedglucosespiegel kunt herkennen, kunt u snel handelen en uw glycemie stabiliseren. Een andere belangrijke reden om hypoglycemische perioden te voorkomen is omdat, wanneer deze herhaaldelijk voorkomen, deze uiteindelijk het tegenregulatiesysteem van het lichaam aantasten en steeds ernstiger worden.

Als de eerste symptomen van lage bloedglucose verschijnen of als u zich niet goed voelt, test dan onmiddellijk uw bloedglucose om uw vermoedens te bevestigen. Door te testen weet u ook hoe ernstig de situatie is en kunt u toepasselijk handelen.

Zodra hypoglykemie wordt waargenomen, moet uw eerste reflex zijn om een suikerhoudende drank te drinken of om wat suiker te eten, en vervolgens verder te gaan met testen tot uw bloedglucosewaarde weer normaal wordt. 

Ernstige hypoglycemie kan bewusteloosheid veroorzaken.

De beste manier om hypoglycemische episoden te voorkomen, is om uw bloedsuiker regelmatig en zorgvuldig te testen.

797466

Insuline is een hormoon dat essentieel is voor onze overleving. De rol ervan is het transporteren van glucose in het bloed naar cellen door het hele lichaam. Bij mensen met diabetes is de insulineproductie slecht of geheel afwezig, wat leidt tot abnormale veranderingen in glycemie (bloedglucosespiegels).

We praten over hyperglycemie als de hoeveelheid suiker in het bloed te hoog is en hypoglycemie als deze te laag is. In geval van diabetes is de belangrijkste uitdaging het stabiliseren van de bloedglucosespiegels en het minimaliseren van de impact die de ziekte heeft op de algehele gezondheid van de patiënt.

Diabetes en hyperglycemie: als de bloedglucosespiegel te hoog is

Mensen met diabetes zijn onderworpen aan chronische, scherpe pieken in hun bloedglucosespiegels. Deze frequente pieken in de bloedsuiker, die bekend staan als hyperglycemie, kunnen zich uiten als één of meer van de meest voorkomende symptomen:

• overmatige dorst;
• frequente aandrang om te plassen;
• merkbaar verlies van energie in combinatie met spierzwakte;
• langdurige vermoeidheid;
• misselijkheid.

Ernstige hyperglycemie kan leiden tot acute complicaties zoals ketoacidose en hyperosmolair coma, die beide levensbedreigend zijn voor diabetici. Om het risico op hypoglycemische perioden te verminderen, is het vereist dat mensen met diabetes hun bloedglucosespiegels te allen tijde onder controle houden. Door strikte medische controle kunnen ze de nodige aanpassingen maken, afhankelijk van hun type diabetes en specifieke gezondheidsproblemen: regelmatige bloedglucosemeting, geschikte voeding, dagelijkse insuline-injecties en/of het gebruik van antidiabetica.

Diabetes en hypoglycemie: als de bloedsuikerspiegel te laag is

Mensen met diabetes zijn onderworpen aan chronische, scherpe pieken in hun bloedglucosespiegels. Deze frequente pieken in de bloedsuiker, die bekend staan als hyperglycemie, kunnen zich uiten als één of meer van de meest voorkomende symptomen:

• overmatige dorst;
• frequente aandrang om te plassen;
• merkbaar verlies van energie in combinatie met spierzwakte;
• langdurige vermoeidheid;
• misselijkheid.

Ernstige hyperglycemie kan leiden tot acute complicaties zoals ketoacidose en hyperosmolair coma, die beide levensbedreigend zijn voor diabetici. Om het risico op hypoglycemische perioden te verminderen, is het vereist dat mensen met diabetes hun bloedglucosespiegels te allen tijde onder controle houden. Door strikte medische controle kunnen ze de nodige aanpassingen maken, afhankelijk van hun type diabetes en specifieke gezondheidsproblemen: regelmatige bloedglucosemeting, geschikte voeding, dagelijkse insuline-injecties en/of het gebruik van antidiabetica.

687774

Laat het me zien: 666

Laat het me zien: 666

Is uw kind gediagnosticeerd met diabetes type 1? Met een paar aanpassingen in de levensstijl kunnen ze een goed en gezond leven leiden. 

Insulinetherapie en regelmatige bloedglucosemonitoring maken deel uit van het dagelijks leven van kinderen met diabetes. Een team van professionele gezondheidswerkers zal u ondersteunen bij het beheren van de diabetes type 1 van uw kind en helpen u bij het opzetten van passende zorgprogramma's voor thuis en op school.

Met de hulp van hun ouders en het medisch team worden kinderen met diabetes geleidelijk onafhankelijk en leren ze beter met hun aandoening om te gaan.

Insuline-injecties voor kinderen met diabetes

Bloedglucosespiegels zijn bij mensen met diabetes type 1 vaak te hoog. Ze hebben vaak de volgende symptomen van hyperglykemie: 

• overmatige dorst
• gewichtsverlies
• vaker moeten plassen (vooral 's nachts).

Om het optreden van deze en andere diabetes-gerelateerde complicaties te voorkomen, moeten kinderen met diabetes type 1 hun bloedglucosespiegel meerdere keren per dag controleren, vooral vóór maaltijden, sporten en voor het slapengaan.

Bovendien moet het kind, zodra de diagnose is gesteld, beginnen met een programma van dagelijkse insuline-injecties. De behandeling bestaat meestal uit 

• injecties met snelwerkende, kortdurende insuline vóór de maaltijd
• een dagelijkse injectie met langwerkende insuline

De toegediende doses worden berekend afhankelijk van de bloedglucosespiegels en levensstijl van het kind.

De injecties moeten meerdere keren per dag worden gegeven, bij voorkeur vóór het eten; zo wordt het mogelijk om de hoeveelheid glucose die door de maaltijd wordt verstrekt, optimaal te beheren. Injecties kunnen worden toegediend met een insulinepen of een insulinepomp; deze is praktischer, geeft meer zelfvertrouwen en is vaak minder beangstigend voor kinderen dan de standaardspuiten!

Een geschikt dieet voor een kind met diabetes type 1

Naast insulinebehandeling moeten kinderen met diabetes een dieet krijgen dat geschikt is voor het onder controle houden van hun diabetes type 1. Hun maaltijden moeten gevarieerd en evenwichtig zijn en idealiter bestaan uit: 

• zetmeelrijk voedsel dat rijk is aan vezels;
• rauwe of gekookte groenten;
• dierlijke of groente-eiwit;
• vers fruit in kleine hoeveelheden.

Geraffineerde suiker (snoep, cake, frisdranken, enz.) en voedsel dat ongezonde vetten bevat, zoals vleeswaren, kaas en gefrituurd voedsel, moeten zoveel mogelijk beperkt worden. Voedselporties moeten groot genoeg zijn om normale groei te garanderen, maar niet buitensporig, om overgewicht te voorkomen. 

Bijzondere aandacht moet worden besteed aan koolhydraten. Er is geen specifieke aanbevolen hoeveelheid voor de optimale beheersing van bloedsuiker: hoeveelheden moeten worden berekend met betrekking tot fysieke activiteit en de dosis insuline die vooraf wordt geïnjecteerd.

Diabetes type 1 op school

Zelfs in een schoolomgeving of op het voortgezet onderwijs moeten de bloedglucosespiegels van een kind met diabetes type 1 regelmatig worden gecontroleerd en het insulinebehandelingsprogramma zo strikt mogelijk worden gevolgd. Het is van essentieel belang dat de school rekening houdt met de ziekte van uw kind en de nodige aanpassingen toestaat. 

U dient niet alleen de schoolleiding en het onderwijzend personeel te informeren over de maatregelen die moeten worden genomen, maar ook de klasgenoten.

De school moet zich aanpassen aan de vereisten van uw kind:

• zo nodig een tussendoortje in de klas toelaten;
• toezicht houden op lichamelijke activiteiten;
• schoolmaaltijden balanceren met een gecontroleerde hoeveelheid koolhydraten;
• regelmatige bloedglucosetesten mogelijk maken;
• het beheren van situaties van hypoglykemie en hyperglykemie.

Schoolverpleegkundigen helpen kinderen met diabetes vaak met hun insuline-injecties, afhankelijk van hun leeftijd en de mate van zelfstandigheid.
   

De levensstijl van kinderen met diabetes type 1

Naast het beheren van hun dieet, moeten kinderen ook deelnemen aan regelmatige lichaamsbeweging. Sport of andere lichaamsbeweging is een integraal onderdeel van het beheren van diabetes type 1 bij kinderen, omdat het de gezondheid en lichamelijke conditie op lange termijn in stand houdt.

Om ervoor te zorgen dat alles zo goed mogelijk verloopt en om mogelijke hypoglykemie te voorkomen, moet u de dosis insuline die vóór de maaltijd wordt geïnjecteerd, aanpassen vóór het sporten, de koolhydraatinname verhogen en de bloedsuiker regelmatig testen vóór, tijdens en na lichaamsbeweging.

Deze nieuwe manier van leven kan ernstige stress bij uw kind veroorzaken en kan een effect hebben op uw hele gezin. Aarzel niet om contact op te nemen met een psycholoog als de behoefte zich voordoet.

Vanwege de beperkende medische behandeling en specifieke dieetvereisten kan jeugddiabetes ervoor zorgen dat kinderen met diabetes het gevoel hebben dat ze anders zijn dan hun leeftijdgenoten. Ouders spelen een essentiële rol bij het beschermen van hun gezondheid en het tegelijkertijd stimuleren van hun sociale ontwikkeling. Het is bijvoorbeeld prima als ze naar de verjaardagsfeesten van schoolvrienden gaan, zolang ze niet te veel snoep en taart eten!

504848

Het uitleggen van een ziekte is nooit gemakkelijk, maar het uitleggen van diabetes type 1 aan een kind kan ingewikkeld lijken en een uitdaging zijn.

Hoe opent u het gesprek? Waar begint u? Diabetes is een complexe ziekte, en soms wordt het slechts vaag begrepen door volwassenen die het zelf nooit hebben gehad.

Wat de motivatie ook is om diabetes type 1 aan uw kind uit te leggen, het is absoluut goed dat u het wilt doen en hier zijn enkele tips over hoe u dit kunt aanpakken.

Wat is het doel van het uitleggen van diabetes type 1 aan uw kind?

Ouders vinden het vaak heel moeilijk om lastige onderwerpen met hun kinderen te bespreken, en uit angst om het op de verkeerde manier te doen, geven ze er soms de voorkeur aan om het onderwerp helemaal te vermijden. Dus voordat u kijkt naar de juiste manier om het te doen, is het belangrijk om te weten waarom een open, eerlijk gesprek essentieel is.

Het uitleggen van diabetes type 1 aan kinderen heeft twee doelen: 

• hen de informatie geven die ze nodig hebben
• hen te begeleiden zodat ze zelf hun ziekte kunnen beheren

Veel kinderen zijn zich ervan bewust dat ze moeten worden behandeld, maar ze begrijpen de redenen daarvoor niet helemaal. Zelfs als ze de adolescentie bereiken, hebben sommige kinderen nog steeds erg weinig kennis van hun aandoening, omdat hun behandeling vaak volledig wordt gedaan door hun ouders. Daarom moet u nooit bang zijn om diabetes type 1 uit te leggen aan een kind op jonge leeftijd. Begrip is de sleutel tot de succesvolle overgang van verantwoordelijkheid van de ouders naar hun kind en hun vermogen om het zelf te beheren. Kennis moedigt hun betrokkenheid aan, helpt hen verantwoordelijkheid te nemen voor hun behandeling en hebben hierdoor meer zelfvertrouwen.

Gebruik eenvoudige, begrijpelijke, positieve taal

Eenvoud is een cruciaal kenmerk van een goede uitleg. De informatie die u geeft, moet daarom passend zijn voor de leeftijd, woordenschat en begrip van de wereld van uw kind.

Als u diabetes type 1 aan uw kind uitlegt, probeer dan uw taal eenvoudig te houden en vermijd medisch jargon en complexe woorden.

Om het eenvoudig te houden, kunt u overwegen om vergelijkingen te gebruiken in uw uitleg, waarbij u het menselijk lichaam vergelijkt met iets waar uw kind meer vertrouwd mee is. Diabetes omvat complexe en onzichtbare processen en het kan moeilijk zijn voor een kind om zich deze voor te stellen.

U kunt uw uitleg illustreren met het idee van een auto. Die zou dan het menselijk lichaam voorstellen. Leg aan uw kind uit dat een auto brandstof nodig heeft om te bewegen, net als het lichaam suiker nodig heeft om te functioneren. Als de auto kapot is, kan hij de brandstof niet meer gebruiken. Hetzelfde geldt voor mensen met diabetes, die geen suiker meer kunnen gebruiken als brandstof, omdat hun alvleesklier niet goed werkt.

Probeer de toon luchtig te houden... maar wees altijd eerlijk

Heeft u het gevoel dat u uw kind kunt beschermen tegen angst en stress door bepaalde informatie achter te houden? Uw bedoelingen zijn goed, maar het zal waarschijnlijk het tegenovergestelde effect hebben op wat u verwacht en resulteren in een onrustig gevoel van niet alles weten.

Kinderen met diabetes moeten zich volledig bewust zijn van het risico op complicaties, omdat onwetendheid over hun aandoening hen ervan kan weerhouden rigoureus te zijn in hun behandeling. Als ze de onderliggende processen die betrokken zijn bij de ziekte begrijpen, zullen ze meer bereid zijn om de nodige veranderingen aan te brengen.

Geef informatie die duidelijk de oorzaak en het effect verklaart 

Kinderen dorsten naar kennis. Ze stellen voortdurend vragen tijdens hun gesprekken met volwassenen, omdat ze actief willen begrijpen.

Wanneer uw kind te maken krijgt met diabetes type 1, ongeacht of de ziekte hem of haar rechtstreeks treft, zal uw kind u vragen stellen en het is van essentieel belang om consistente en logische informatie te verstrekken. Tal van onderzoeken hebben inderdaad aangetoond dat kinderen zich bewust zijn van de kwaliteit van de uitleg die ze krijgen:

• vanaf de leeftijd van 4 jaar kunnen ze onlogische en inconsistente informatie herkennen en laten ze zich niet voor de gek houden door een reactie die in werkelijkheid de vraag niet beantwoordt
• op de leeftijd van 5 jaar hechten ze meer waarde aan logische en consistente informatie
• vanaf 6 jaar geven ze de voorkeur aan uitleg die nieuwe informatie oplevert.

Kinderen geven de voorkeur aan uitleg over oorzaak en gevolg, en als het antwoord dat u geeft niet naar hun tevredenheid is, stellen ze de vraag telkens weer tot het duidelijk is voor hen.

Oorzakelijke verklaringen hebben veel voordelen voor kinderen. Behalve dat ze er beter over kunnen nadenken, willen ze daardoor ook meer weten. Ze zullen het zich gemakkelijker herinneren en het is daarom waarschijnlijker dat ze hun nieuwe kennis zullen gebruiken.

Maak gebruik van afbeeldingen, boeken en digitale media

Boeken, afbeeldingen, kleurplaten, apps... Er is veel leuk, therapeutisch educatief materiaal beschikbaar om u te helpen diabetes type 1 aan kinderen uit te leggen. Het is ontworpen om aantrekkelijk te zijn en impact te hebben en het kan uitleg illustreren en het zelfbeheer van de ziekte aanmoedigen.

Visuele media in het bijzonder helpt bij het begrijpen van complexe ideeën. Kies helder gekleurde afbeeldingen, omdat deze de aandacht van jonge kinderen trekken, en moedig hen aan om zich ermee bezig te houden.

Boeken zijn een andere geweldige manier om een onderwerp uit te leggen, kinderen aan het denken te zetten en gesprekken over hun zorgen aan te gaan [2]. Lezen is een integraal onderdeel van de kindertijd. Het stelt kinderen in staat om enkele van de complexiteiten van het leven in een veilige omgeving aan te pakken: zich kunnen identificeren met fictieve personages en situaties bereidt hen voor op het omgaan met moeilijke onderwerpen. Boeken helpen hen ook om zich minder alleen te voelen, omdat ze zich realiseren dat hun ervaringen met anderen kunnen worden gedeeld. 

Als ze u onderbreken met een vraag of opmerking, luister dan geduldig en neem de tijd om hen naar hun tevredenheid te antwoorden. U kunt hen ook vragen stellen, zodat ze het verband kunnen zien tussen hun eigen levenservaringen en de personages in het boek.

Speel met ze en doe rollenspellen

Net als boeken, helpt spelen om de interactie met kinderen aan te gaan. U kunt diabetes op een leuke manier uitleggen door een verhaal te vertellen met poppen of knuffels. Aarzel niet om verschillende speeltjes/personages te betrekken en geef ze korte, gemakkelijk te onthouden namen (Max, Sam, Nina ...) zodat de kinderen zich gemakkelijker met hen kunnen identificeren.

In het kader van ziekte of ziekenhuisopname helpen activiteiten kinderen niet alleen om hun kennis over diabetes type 1 te ontwikkelen, maar ook om de noodzaak te begrijpen van behandeling die gericht is op het vermijden van complicaties.

Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat kinderen naalden als pijnlijk en intimiderend ervaren. Als ze onaangename medische procedures ondergaan zonder de redenen daarvoor te begrijpen, nemen hun angst en spanning toe. Verhalen helpen om de stress, angst en pijn van kinderen te verminderen, naarmate ze vertrouwd raken met de situatie en begrijpen wat er met hen gebeurt. Verhalen vertellen door middel van spelen kan erg nuttig zijn wanneer u de behandeling, zoals insuline-injecties, zelf moet toedienen. Door het belang ervan te begrijpen, accepteren kinderen eerder een mogelijk pijnlijke of verontrustende behandeling en omarmen het in hun dagelijks leven.

707677