Is overstappen op een insulinepomp een goed idee?
Als alternatief voor meerdere dagelijkse injecties kan een insulinepomp worden voorgeschreven, afhankelijk van je medisch profiel en levensstijl [1,2]. Overweeg je de overstap op een pomp? Hier volgt wat informatie die je misschien nuttig vindt.
Wat is een insulinepomp?
Een insulinepomp is een draagbaar, onopvallend elektronisch apparaat dat continu, met regelmatige tussenpozen dosissen snelwerkende insuline levert [2,3,4]. Een standaard pompontwerp bestaat uit een kleine motor op batterijen, een geautomatiseerd regelmechanisme en een insulinereservoir dat via een slang is aangesloten op een onderhuidse canule [2,3]. Onlangs is er ook een ander type op de markt gebracht: de draadloze patchpomp, waarbij de infusieset aan de huid kleeft [2,4].
De pomp is ingesteld om de hele dag lang op een vooraf geselecteerde snelheid insuline, namelijk “basale insuline”, toe te dienen op basis van de behoeften van de drager [2,3]. Ook moet de toediening van “bolussen”, extra dosisses snelwerkende insuline, geprogrammeerd worden, bij maaltijden of in geval van hyperglycemie [2,3].
Wie heeft baat bij een insulinepomp?
Diabetes type 1
Uit een aantal klinische studies bij kinderen, jongeren en volwassenen met diabetes type 1 is gebleken dat de overstap op een insulinepomp verschillende voordelen biedt [2]. In deze studies is vastgesteld dat de pomp, naast het verbeteren van de kwaliteit van leven en de bloedsuikerbalans door een daling in geglyceerd hemoglobine (HbA1c), ook de dagelijkse insulinebehoefte en hypoglycemieperiodes kan verminderen [1,2,5].
Vanwege de voordelen van de insulinepomp voor de behandeling van diabetes type 1, raden het National Institute for Health and Care Excellence (NICE), Société Francophone du Diabète (de Franstalige Diabetesvereniging, SFD) en de American Association of Diabetes (ADA) mensen met onevenwichtige bloedsuikerwaarden en mensen die normale injecties moeilijk vinden in het kader van hun werk en/of sociale leven, aan om over te stappen van meerdere dagelijkse injecties naar de pomp [2,3]. Insulinepompen worden over het algemeen ook aanbevolen als eerstelijnsbehandeling voor kinderen [2].
Diabetes type 2
Het gebruik van een insulinepomp bij diabetes type 2 staat nog ter discussie [6]. Overstappen van meerdere dagelijkse injecties naar de pomp kan evenwel gepast zijn als je een hoge insulineresistentie en/of insulinebehoefte hebt, ondanks voldoende insulinetoediening en naleving van aanbevelingen inzake dieet en lichaamsbeweging [2,6].
Zwangere vrouwen
Hoewel het bij zwangere vrouwen met diabetes niet bewezen is dat een insulinepomp beter is dan meerdere dagelijkse injecties, wordt het gebruik van een insulinepomp over het algemeen aanbevolen om de bloedsuikerbalans te optimaliseren [2,6]. Deze behandeling kan de bloedsuiker onder controle helpen houden tijdens de zwangerschap, een periode waarin de insulinebehoefte sterk toeneemt en schommelt [2,6].
Voorwaarden om in aanmerking te komen voor een insulinepomp
Er kunnen verschillende factoren in overweging worden genomen om te zien of je een goede kandidaat bent voor een insulinepomp [3,6]. In het bijzonder wordt het gebruik van een insulinepomp afgeraden in het geval van onbehandelde proliferatieve retinopathie, ernstige psychiatrische stoornis of een geestelijke of lichamelijke handicap die je vermogen om het apparaat te bedienen kan verstoren [3,6].
Je motivatie is ook een bepalende factor bij de vraag of een pomp goed is voor jou [3,6]. Daarom vragen we je om:
- deel te nemen aan praktische opleiding bij een gespecialiseerd medisch team [3];
- regelmatig opvolgingsbezoeken af te leggen [1];
- je bloedsuikerspiegel regelmatig te controleren (4-6 keer per dag) [1,3,6];
- te leren hoe je de koolhydraatinhoud van je maaltijden kunt berekenen en insulinedoses dienovereenkomstig kunt aanpassen [1,3].
Sinds de eerste ontwikkeling ervan in de late jaren ’70 is behandeling met de insulinepomp verder geëvolueerd en diabetescontrole eenvoudiger geworden [1,4]. Als je de insulinepomp wil uitproberen, is het raadzaam om met je arts te praten of een afspraak te maken met een deskundige op het gebied van insulinepompen, die je advies kan geven en je doorheen het proces kan begeleiden [3].
Bronnen:
- Sherr J, Tamborlane WV. Past, present, and future of insulin pump therapy: better shot at diabetes control. Mt Sinai J Med. 2008;75(4):352-361. doi:10.1002/msj.20055.
- Pozzilli P and al. Continuous subcutaneous insulin infusion in diabetes: patient populations, safety, efficacy, and pharmacoeconomics. Diabetes Metab Res Rev. 2016;32(1):21-39 ; doi:10.1002/dmrr.2653.
- Pickup JC and al. Insulin-Pump Therapy for Type 1 Diabetes Mellitus. NEJM 2012;366:1616-24.
- Andrew Fry. Insulin delivery device technology 2012: where are we after 90 years? J Diabetes Sci Technol. 2012 Jul 1;6(4):947-53. doi: 10.1177/193229681200600428.
- Karges B, Schwandt A, Heidtmann B, et al. Association of Insulin Pump Therapy vs Insulin Injection Therapy With Severe Hypoglycemia, Ketoacidosis, and Glycemic Control Among Children, Adolescents, and Young Adults With Type 1 Diabetes. JAMA. 2017;318(14):1358-1366. doi:10.1001/jama.2017.13994.
- Reznik Y. and Cohen O. Insulin Pump for Type 2 Diabetes- Use and misuse of continuous subcutaneous insulin infusion in type 2 diabetes. Diabetes Care. 2013 Aug; 36 (Suppl 2): S219–S225, 17 juillet 2013; doi: 10.2337/dcS13-2027.