Sluit het

Waar bent u naar op zoek vandaag?

Typ een willekeurig woord en druk op Enter

Tabak en diabetes: wat zijn de effecten?

Roken en diabetes (zowel type 1 als type 2) hebben een aantal vergelijkbare effecten op de gezondheid. Voor een roker zijn de gevolgen en mogelijke complicaties groter als men diabetes heeft. In feite stapelen de risico's zich op.

Daarom raden de hoogste Europese en wereldwijde autoriteiten voor volksgezondheid mensen met diabetes aan om te stoppen met roken en zo snel mogelijk terug te keren naar een evenwichtige, gezonde levensstijl.

Nicotine heeft een direct effect op de markers van diabetes

Naar schatting bevatten sigaretten zo'n 400 schadelijke chemische stoffen, waarvan nicotine een van de ergste is. Dit komt omdat nicotine het transport van suiker naar lichaamscellen verandert, waardoor niet alleen de glucosetoxiciteit toeneemt, maar ook de insulineresistentie.

Welke methode ook wordt gebruikt voor het inhaleren van nicotine (standaard of elektronische sigaretten), er worden meer abnormale variaties waargenomen in de bloedglucosewaarden bij rokers met diabetes dan bij niet-rokende diabetici.

Roken verergert diabetes-gerelateerde complicaties

Veel van de deeltjes in tabak zijn van invloed op het stofwisselingssysteem. Doordat het de mechanismen die de opname van suiker en vetten door cellen reguleren, verstoort en de bekleding van bloedvaten verandert, draagt roken bij aan de ontwikkeling van cardiovasculaire complicaties.

Wees gerust: De bloedglucosespiegels en verstoorde lipiden zullen na verloop van tijd dalen en zelfs volledig verdwijnen zodra u als diabeticus stopt met roken. Verschillende onderzoeken hebben heel duidelijk aangetoond dat door te stoppen met roken de eerder in lipidenprofiel en glucosetesten waargenomen aandoeningen inderdaad kunnen worden gecorrigeerd.

Aarzel niet om, indien nodig, met professionele gezondheidswerkers te praten over oplossingen die u kunnen helpen om te stoppen met roken.

Bronnen

  1. Kar D, Gillies C, Zaccardi F, Webb D, Seidu S, Tesfaye S, Davies M, Khunti K. Relationship of cardiometabolic parameters in non-smokers, current smokers, and quitters in diabetes: a systematic review and meta-analysis. Cardiovasc Diabetol. 2016 Nov 24;15(1):15.
  2. Campagna D, Alamo A, Di Pino A, Russo C, Calogero AE, Purrello F, Polosa R. Smoking and diabetes: dangerous liaisons and confusing relationships. Diabetol Metab Syndr. 2019 Oct 24;11:85.
  3. Calcaterra V, Winickoff JP, Klersy C, Schiano LM, Bazzano R, Montalbano C, Musella V, Regalbuto C, Larizza D, Cena H. Smoke exposure and cardio-metabolic profile in youth with type 1 diabetes. Diabetol Metab Syndr. 2018 Jul 6;10:53.
  4. Feodoroff M, et al. Smoking and progression of diabetic nephropathy in patients with type 1 diabetes. Acta Diabetol. 2016.
  5. Feodoroff M, et al. Dose-dependent effect of smoking on risk of coronary heart disease, heart failure and stroke in individuals with type 1 diabetes. Diabetologia. 2018.
  6. Kar D, Gillies C, Nath M, Khunti K, Davies MJ, Seidu S. Association of smoking and cardiometabolic parameters with albuminuria in people with type 2 diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis. Acta Diabetol. 2019 Aug;56(8):839-850.
  7. Pan A, Wang Y, Talaei M, Hu FB. Relation of Smoking With Total Mortality and Cardiovascular Events Among Patients With Diabetes Mellitus: A Meta-Analysis and Systematic Review. Circulation. 2015 Nov 10;132(19):1795-804.
  8. Braffett BH, Rice MM, Young HA, Lachin JM. Mediation of the association of smoking and microvascular complications by glycemic control in type 1 diabetes. PLoS One. 2019 Jan 7;14(1):e0210367.
  9. Lambrinou E, Hansen TB, Beulens JW. Lifestyle factors, self-management and patient empowerment in diabetes care. Eur J Prev Cardiol. 2019 Dec;26(2_suppl):55-63.
Show me:
All
6861

Voedingswaardetabel lezen en begrijpen bij diabetes

Voor mensen die leven met diabetes kan kennis van de voedingswaardetabel helpen om gezond te eten en inzicht te krijgen in de eigen voedingskeuzes voor een uitgebalanceerd dieet.1 
Maar de voedseletiketten zijn niet altijd gemakkelijk te ontcijferen. Dus hoe ontcijfer je de informatie op levensmiddelen etiketten als je diabetes hebt?

Is etikettering van de voedingswaardetabel in alle landen hetzelfde?

Kort gezegd: niet helemaal. Internationale organisaties, zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), bieden regeringen richtlijnen voor het opzetten van systemen voor levensmiddelenetikettering, maar landen zijn niet wettelijk verplicht om de aanbevelingen op te volgen of een specifiek type etiket te gebruiken.2,3 

Verschillende landen hebben net iets andere systemen voor de etikettering van levensmiddelen. Sommige landen gebruiken bijvoorbeeld alleen getallen en verhoudingen om aan te geven hoeveel van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voedingsstoffen een product bevat, zonder hier uitleg over te geven.2 

Andere landen maken gebruik van een kleurcodesysteem om aan te geven wanneer een voedingsmiddel een lage, gemiddelde of hoge hoeveelheid van een voedingsstof bevat (de kleur rood wordt bijvoorbeeld gebruikt om aan te geven dat een product veel verzadigd vet of zout bevat).2 

Sommige landen hebben ook specifieke regels die bepalen dat voedselverpakkingen allergenen moeten vermelden, terwijl andere landen dergelijke regels niet volgen.4

Internationale consensus over voedseletiketten

De WHO en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) adviseren om op de etiketten van voorverpakte levensmiddelen onder andere het volgende te vermelden:5​​​​​

  • de lijst van ingrediënten, in afnemende volgorde van gewicht (van hoogste naar laagste gewicht)
  • allergenen en additieven 
  • een beknopte kleurcode-uitleg, zodat de voedingswaarde van de verpakkingsinhoud snel en eenvoudig te herkennen is

Op het etiket moet ook het volgende staan:5

  • de hoeveelheid energie per 100 g of 100 ml, of de hoeveelheid energie in een aanbevolen portie, uitgedrukt in kilocalorieën (kcal) en kilojoules (kJ)
  • het aantal grammen eiwit, koolhydraten en vet per 100 g of per 100 ml van het levensmiddel, of per voorgestelde portie 
  • De hoeveelheid vitamines en mineralen in het product, uitgedrukt in metrieke eenheden (gram, milligram of microgram) en/of als percentage van de voedingswaardereferentie (of dagelijkse waarde) per 100 g, per 100 ml of per verpakking (als de verpakking één portie bevat)

Hoe voedseletiketten lezen

Het lezen van levensmiddelen etiketten helpt mensen met diabetes om de regie te nemen, vergemakkelijkt het tellen van koolhydraten en helpt de bloedsuikerspiegel binnen het normale bereik te houden.6 

Maar levensmiddelen etiketten kunnen verwarrend zijn. Uit onderzoek blijkt dat mensen met diabetes vaak niet echt gebruikmaken van levensmiddelen etiketten, of moeite hebben om snel te berekenen hoeveel ze van een voedingsstof nodig hebben op basis van de informatie op het etiket, ongeacht hun lees-, schrijf- en rekenvaardigheid.1,6 

Een specifiek aspect waar mensen moeite mee hebben, is kleurcodering.6

Kleurcodering: wat houdt dat in?

In veel landen wordt voor levensmiddelenverpakkingen doorgaans het volgende kleurcodesysteem gebruikt:2

  • rood voor een hoge hoeveelheid van een voedingsstof, zoals suiker of vet
  • oranje of geel voor een gemiddelde hoeveelheid van een voedingsstof 
  • groen voor een lage hoeveelheid van een voedingsstof

De afbeelding hieronder geeft een voorbeeld van het soort ‘beknopte aanduiding’ dat op de voorkant van levensmiddelenverpakkingen te vinden is.

Exemple code couleur des étiquettes de produit alimentaire

Het is verstandig om vooral voedingsmiddelen te kiezen met een groene en oranje aanduiding, omdat deze meestal een betere keuze zijn voor een evenwichtig voedingspatroon.6 

Maar als een voedingsmiddel een oranje of rode aanduiding heeft, betekent dat niet automatisch dat het 'slecht' voor je is.6 Het is zelfs zo dat mensen met diabetes soms te streng zijn op het gebruik van bepaalde voedingsmiddelen die gezond (of in ieder geval niet schadelijk) voor hen zijn, zoals feta of eieren, in de veronderstelling dat een rode aanduiding betekent dat het product helemaal moet worden vermeden.6 

Het kleurcodesysteem is er om duidelijk te maken hoeveel van een voedingsstof er in een bepaald voedingsmiddel zit. Het is aan jou om voeding te kiezen die vooral voedingsstoffen bevat die je graag wil binnenkrijgen en minder voedingsstoffen die je wil beperken of vermijden.7

Een opmerking over dagelijkse waarden

Dagelijkse waarden (ook wel referentie-innames, aanbevolen dagelijkse hoeveelheden of dagelijkse voedingsrichtlijnen genoemd) zijn de hoeveelheden voedingsstoffen die over het algemeen worden aangeraden voor een gezonde, evenwichtige voeding.7 Het is echter belangrijk om te beseffen dat dagelijkse waarden algemene begrippen zijn en geen aanbevelingen voor individuele personen.

Individuele voedingsadviezen kunnen verschillen en zijn meestal gebaseerd op iemands:8

  • leeftijd
  • geslacht
  • hoeveelheid lichaamsbeweging
  • eetgewoonten 
  • genen
  • fysiologische toestand (bijvoorbeeld zwangerschap) 

Als je je ideale dagelijkse referentie-inname wilt weten, kun je het best contact opnemen met je huisarts of een voedingsdeskundige.9 

Dagelijkse waarden worden ook berekend op basis van een dagelijkse inname van 2000 calorieën, maar elke persoon heeft waarschijnlijk een andere hoeveelheid calorieën en voedingsstoffen nodig (vanwege factoren als leeftijd, geslacht, hoeveelheid lichaamsbeweging enzovoort).8,9

Wat is het verschil tussen ‘kJ’ en ‘kcal’?

Meestal spreken we over ‘kilocalorieën’ (kcal), meestal gewoon ‘calorieën’ genoemd, als we de energie-eenheden van een voedingsmiddel berekenen.10 

Concreet is 1 calorie de hoeveelheid warmte of energie die nodig is om de temperatuur van 1 g water met 1 graad Celsius (°C) te doen stijgen.10

‘Kilojoules’ (kJ) zijn de tegenhanger van calorieën in het metrieke stelsel.10 Een kcal is gelijk aan ongeveer 4,2 kJ.10

Enkelvoudige en complexe koolhydraten

Bij het lezen van levensmiddelen etiketten is het belangrijk om het verschil te begrijpen tussen enkelvoudige en complexe koolhydraten, omdat beide de bloedsuikerspiegel op een andere manier beïnvloeden:11

  • Enkelvoudige of ‘snelle’ koolhydraten (zoals suikers, fruit en snoep) hebben een hoge glycemische index en kunnen daardoor snel worden verteerd, wat kan leiden tot een hoge bloedsuikerwaarde; 
  • Complexe of ‘langzame’ koolhydraten (zoals zilvervliesrijst en bonen) hebben een lagere glycemische index en veroorzaken een kleinere, langzamere stijging van de bloedsuikerwaarde.

Alert zijn op verborgen suikers bij diabetes

Het lezen van levensmiddelen etiketten is ook een goede manier om te zien of een voedingsmiddel toegevoegde suikers bevat.12 Maar terwijl het van sommige voedingsmiddelen waarschijnlijk geen verrassing is dat ze toegevoegde suikers bevatten (zoals chocolade, snoep of koolzuurhoudende dranken), zullen andere voedingsmiddelen je misschien verrassen.

Hieronder staan enkele voorbeelden van voedingsmiddelen die ‘verborgen’ suikers kunnen bevatten:12

  • pastasauzen, tomatensaus, barbecuesaus en ketchup
  • yoghurt
  • ontbijtgranen en granola
  • pindakaas en andere soorten notenpasta
  • saladedressings
  • eiwitrepen

 

Het lezen van levensmiddelenetiketten is een goede manier om een evenwichtig voedingspatroon aan te houden, wat weer kan helpen bij het maken van keuzes over hoe je met je diabetes omgaat.1 
Als je kennis hebt van kleurcodes, verhoudingen van voedingsstoffen, soorten koolhydraten en hoe je ‘verborgen’ suikers kunt herkennen, kan dat je allemaal helpen bij het maken van voedingskeuzes.


V137_10-2024

Bronnen

  1. Lee SJ, Han MA, Park J, Ryu SY. Utilization of nutrition labels and related factors among patients with diabetes in Korea. Nutr Res Pract. 2023;17(2):297-306. DOI: 10.4162/nrp.2023.17.2.297.
  2. UNICEF. Front-of-Pack Nutrition Labelling: A ‘How-to’ Guide for Countries. Geraadpleegd op 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://www.unicef.org/media/118716/file
  3. FAO. Are Codex standards mandatory? Geraadpleegd op 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/about-codex/faq/faq-detail/en/c/454753/
  4. Martini D, Menozzi D. Food labeling: analysis, understanding, and perception. Nutrients. 2021;13(1):268. DOI:10.3390/nu13010268
  5. FAO/WHO. Codex Alimentarius, Food Labelling, 5th edition. Geraadpleegd op 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://openknowledge.fao.org/items/83a4f13a-b506-48ff-bd77-8e75c7e6fe93
  6. McClinchy J, Dickinson A, Wills W. 'Feta is obviously very dangerous stuff looking at all those reds': Can nutrition labelling help people living with type 2 diabetes to self-manage their condition? J Hum Nutr Diet. 2023;36(4):1131-1143. DOI: 10.1111/jhn.13152
  7. FAO. Handbook on food labelling to protect customers. Geraadpleegd op 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/71b7d4e0-966e-45c5-9f74-da5ebc133f66/content
  8. European Food Safety Authority. Dietary reference values. Bijgewerkt: 19 juni 2024. Geraadpleegd: 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/dietary-reference-values#faq
  9. ADA. Reading Food Labels. Geraadpleegd: 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://diabetes.org/food-nutrition/reading-food-labels/making-sense-food-labels
  10. Sciencedirect. Kilocalorie - An overview. Geraadpleegd: 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://www.sciencedirect.com/topics/engineering/kilocalorie
  11. Gołąbek KD, Regulska-Ilow B. Dietary support in insulin resistance: An overview of current scientific reports. Adv Clin Exp Med. 2019;28(11):1577-1585. DOI: 10.17219/acem/109976
  12. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Spotting Hidden Sugars in Everyday Foods. Bijgewerkt op 17 juni 2024. Geraadpleegd op 14 juli 2024. Beschikbaar op: https://www.cdc.gov/diabetes/healthy-eating/spotting-hidden-sugars-in-everyday-foods.html
Show me:
All
7769

Diabetes en vermoeidheid: hoe vecht je ertegen?

Een van de belangrijkste symptomen die bij diabetici worden waargenomen, is extreme vermoeidheid, een gevoel waarvan ongeveer de helft van de mensen met diabetes meldt dat ze er al eerder last van hebben gehad.

Echter moet men een onderscheid maken tussen acute vermoeidheid en chronische vermoeidheid, om de specifieke oorzaken voor elk van hen uit te leggen en te beslissen hoe ze het beste kunnen worden bestreden.

Waarom maakt diabetes je zo moe?

Of het nu gaat om moeheid of slaperigheid, gebrek aan energie of vermoeidheid, veel mensen met diabetes type 1 en type 2 voelen zich vaak uitgeput.

Diabetes kan inderdaad gepaard gaan met 

  • veranderde slaappatronen
  • gewichtsverlies
  • soms een depressieve stoornis

die allemaal een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van leven. Voortdurend wakker worden 's nachts vanwege nachtelijke hypoglykemie en de regelmatige aandrang om te plassen, drinken of eten kan hier deels verantwoordelijk voor zijn.

Bovendien schommelt de bloedglucosespiegel van iemand met diabetes in de loop van de dag. Met deze dagelijkse variaties kunnen er fasen van hyper- of hypoglykemie optreden, wat een uitgebreide reeks aan symptomen veroorzaakt. We noemen dit episodes van "acute" vermoeidheid.

Als het gevoel van uitputting langer dan 6 maanden aanhoudt, denken we meestal in de richting van chronische vermoeidheid. Deze aanhoudende asthenie (algehele lichaamszwakte) hangt samen met het geleidelijke verlies van bepaalde functies die verband houdt met diabetes.

Is er een genezing voor diabetes-gerelateerde vermoeidheid?

Deze situaties die leiden tot de ontwikkeling van vermoeidheid kunnen absoluut worden aangepakt!

Om uw vermoeidheid te bestrijden, is het aan u om uw bloedsuiker regelmatig te controleren. Controle over uw diabetes en een stabiele glykemische balans terugkrijgen, zijn een effectief middel om uw gebrek aan energie te bestrijden.

Overstappen op een gezond dieet is ook cruciaal bij het bestrijden van vermoeidheid. In de praktijk omvat dit het aannemen van een dagelijkse levensstijl die het volgende combineert:

  • uw gezonde gewicht behouden;
  • regelmatige lichaamsbeweging;
  • het beperken van stressvolle situaties.

Bronnen

  1. Maahs DM, West NA, Lawrence JM, Mayer-Davis EJ. Epidemiology of type 1 diabetes. Endocrinol Metab Clin North Am. 2010 Sep;39(3):481-97.
  2. Goedendorp MM, et al. Chronic fatigue in type 1 diabetes: highly prevalent but not explained by hyperglycemia or glucose variability. Diabetes Care. 2014.
  3. Kalra S, Sahay R. Diabetes Fatigue Syndrome. Diabetes Ther. 2018 Aug;9(4):1421-1429.
  4. Griggs S, Morris NS. Fatigue Among Adults With Type 1 Diabetes Mellitus and Implications for Self-Management: An Integrative Review. Diabetes Educ. 2018 Aug;44(4):325-339.
  5. Fritschi C, Quinn L. Fatigue in patients with diabetes: a review. J Psychosom Res. 2010 Jul;69(1):33-41.
  6. Jensen Ø, Bernklev T, Gibbs C, Moe RB, Hofsø D, Jelsness-Jørgensen LP. Fatigue in type 1 diabetes, prevalence, predictors and comparison with the background population. Diabetes Res Clin Pract. 2018 Sep;143:71-78.
Show me:
All
8574

Alles over seksualiteit en diabetes bij vrouwen

Hoewel diabetes verantwoordelijk kan zijn voor seksuele problemen bij vrouwen, zijn zij verre van onomkeerbaar. Omdat de oorzaken meer psychologisch lijken dan metabolisch, is voor een terugkeer naar bevredigende seksualiteit in de eerste plaats een verbetering van het lichamelijke en geestelijke welzijn nodig.

De effecten van diabetes op vrouwelijke seksualiteit 

Talrijke onderzoeken tonen aan dat vrouwen met diabetes zich meer zorgen maken over de ontwikkeling van seksuele aandoeningen dan vrouwen zonder diabetes. Naar schatting ervaart bijna een derde van de vrouwen met diabetes dit soort ongemak.

De oorzaken lijken uit meerdere factoren te bestaan, met toch een belangrijke psychologisch component. Angst en depressie spelen een bijzonder belangrijke rol bij de verstoring van het vrouwelijke libido.

Daarnaast wordt seksuele disfunctie bij vrouwen benadrukt door:

  • hormonale veranderingen
  • verhoogd risico op urineweginfecties 
  • neurotoxische effecten door hyperglykemie
  • droogheid van de vaginale slijmvliezen die rechtstreeks verband houdt met diabetes
  • een aantal complicaties veroorzaken ook vaginale aandoeningen

Invloed van diabetes op het seksleven van een vrouw

Neuropathie, een zenuwaandoening die veel mensen met diabetes treft, kan van invloed zijn op hoe gevoelig een vrouw is voor genitale stimulatie. Het begin van angiopathie kan deze aandoening verergeren, wat uiteindelijk leidt tot een verminderd of volledig gebrek aan vaginale lubricatie en mogelijk pijnlijke penetratie.

Psychologisch gezien kunnen deze seksuele zorgen de kwaliteit van leven van vrouwen met diabetes aanzienlijk en negatief beïnvloeden. Het beeld dat een vrouw van haar eigen lichaam heeft en haar zelfvertrouwen, wat belangrijke factoren zijn in een seksuele relatie, kunnen ook negatief beïnvloed worden, vooral als er ook gewichtsproblemen zijn.

Preventie en behandeling

Een terugkeer naar een bevredigend seksleven vereist allesomvattend beheer van diabetes. Hierdoor kunt u het evenwicht herstellen in zowel uw bloedglucosespiegels als uw lichamelijke en geestelijke welzijn.

Daarom raden wij u altijd aan gebruik te maken van de bevoegde medische zorgverlening op dit gebied (diabetoloog, gynaecoloog, psycholoog of voedingsdeskundige), zonder daarbij de strikte hygiëne- en dieetmaatregelen te verwaarlozen. Het gebruik van glijmiddelen, regelmatige lichaamsbeweging en zelfs het gebruik van "ontspannings"-methoden, zoals meditatie of sofrologie, kunnen u in staat stellen om opnieuw verbinding te maken met uw lichaam en te ontspannen.

Door een gezondere levensstijl aan te nemen, krijgt u niet alleen de controle over uw diabetes terug door het risico op complicaties te beperken, maar ook over uw geestelijk welzijn. Verbetering van uw algemene welzijn zal u helpen om veel problemen van seksuele aard te overwinnen, zodat u zich volledig in uw intieme leven kunt ontwikkelen.

 

Bronnen

  1. Zamponi V, Mazzilli R, Bitterman O, Olana S, Iorio C, Festa C, Giuliani C, Mazzilli F, Napoli A. Association between type 1 diabetes and female sexual dysfunction. BMC Womens Health. 2020 Apr 16;20(1):73.
  2. Maiorino MI, Bellastella G, Esposito K. Diabetes and sexual dysfunction: current perspectives. Diabetes Metab Syndr Obes. 2014 Mar 6;7:95-105.
  3. Bak E, Marcisz C, Krzeminska S, Dobrzyn-Matusiak D, Foltyn A, Drosdzol-Cop A. Does Type 1 Diabetes Modify Sexuality and Mood of Women and Men? Int J Environ Res Public Health. 2018 May 11;15(5):958.
  4. Enzlin P, Mathieu C, Van Den Bruel A, Vanderschueren D, Demyttenaere K. Prevalence and predictors of sexual dysfunction in patients with type 1 diabetes. Diabetes Care. 2003 Feb;26(2):409-14.
  5. Enzlin P, Mathieu C, Van den Bruel A, Bosteels J, Vanderschueren D, Demyttenaere K. Sexual dysfunction in women with type 1 diabetes: a controlled study. Diabetes Care. 2002 Apr;25(4):672-7.
  6. Enzlin P, Rosen R, Wiegel M, Brown J, Wessells H, Gatcomb P, Rutledge B, Chan KL, Cleary PA; Sexual dysfunction in women with type 1 diabetes: long-term findings from the DCCT/ EDIC study cohort. DCCT/EDIC Research Group.Diabetes Care. 2009 May;32(5):780-5.
  7. Cichocka E, Jagusiewicz M, Gumprecht J. Sexual Dysfunction in Young Women with Type 1 Diabetes. Int J Environ Res Public Health. 2020 Jun 22;17(12):4468.
Show me:
All
6458

Een korte geschiedenis van insuline: vanaf de ontdekking tot heden

Een korte geschiedenis van insuline

Bijna 100 jaar geleden werd een belangrijk keerpunt bereikt met betrekking tot de levensverwachting van diabetici wereldwijd. Hoewel diabetes al in de oudheid bekend was bij de Egyptenaren, bleef de behandeling ervan tot dan toe ondoeltreffend. In 1674 noemde de arts Thomas Willis diabetes "The Pissing Evil" (De kwade urine).
Pas op 12 december 1921 kwam er met de ontdekking van insuline door Banting en Best eindelijk een mogelijke hoop op genezing. Het jaar daarop was Leonard Thompson, een 14-jarige jongen met ernstige diabetes, de eerste patiënt die baat had bij een nooit eerder gebruikte injectie met alvleesklierextract van een rund.

Frederick Banting and Charles Best

Insuline: een revolutie in de behandeling van diabetes

De bronnen en productie van insuline ondergingen een aanzienlijke ontwikkeling gedurende de twintigste eeuw.

Aanvankelijk was het toegediende hormoon afkomstig van steeds meer verfijnde zuiveringen van dierlijke alvleesklier. Toen de optimale kwaliteit eenmaal was bereikt, konden onderzoekers zich concentreren op het verbeteren van de doeltreffendheid. In 1936 kreeg Hagedorn het ingenieuze idee om insuline te combineren met een eiwit, protamine, en met zink. Dit nieuwe insulinecomplex met vertraagde afgifte werd vervolgens begin jaren 50 op de markt gebracht.

Met de volledige sequentiëring van de samenstelling van insuline door Sanger, was 1955 een cruciaal jaar in de ontwikkeling van synthetische insuline. De medische productie, operationeel in 1975, haalde voordeel uit de ontwikkelingen in genetica om verder te groeien, wat leidde tot de productie van menselijke insuline in het laboratorium. Het uiteindelijke doel was nog steeds om het absorptiepotentieel te vergroten, en in de jaren 80 en 90 verschenen de eerste genetisch gemodificeerde insuline-analogen met een middelmatig snelle en zeer snelle werking.

Ontwikkeling van toedieningsmethoden voor insuline

Tegelijkertijd met deze doorbraken zijn er ook apparaten voor insulinetoediening ontwikkeld.

De behandeling was in eerste instantie alleen beschikbaar in de vorm van spuiten. Insulinepompen verschenen in 1963 voor het eerst dankzij dr. Kadish. Vanaf 1970 omvatte het systeem een continu subcutaan insuline-infuus. Later werd het ook aangesloten op een continue glucosemonitor. Tot slot introduceerde een farmaceutisch bedrijf in 1983 insulinepennen op de markt.

Momenteel worden orale insulinecapsules bestudeerd en wordt er uitgebreid onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van een kunstmatige alvleesklier. Inhalatie-insuline aërosolen die in 2006-2007 op de markt werden gebracht, werden 10 jaar later uiteindelijk van de Europese markt gehaald vanwege hun lage werkzaamheid. 

Toekomstige vooruitzichten zijn gericht op verhoogde miniaturisatie en maximale verdraagbaarheid van de op de markt gebrachte hulpmiddelen, met als doel om mensen met diabetes de hoogst mogelijke kwaliteit van leven te garanderen.

Bronnen

  1. Vecchio I, Tornali C, Bragazzi NL, Martini M. The Discovery of Insulin: An Important Milestone in the History of Medicine. Front Endocrinol (Lausanne). 2018 Oct 23;9:613.
  2. Hirsch IB, Juneja R, Beals JM, Antalis CJ, Wright EE. The Evolution of Insulin and How it Informs Therapy and Treatment Choices. Endocr Rev. 2020 Oct 1;41(5):bnaa015.
  3. Allen N, Gupta A. Current Diabetes Technology: Striving for the Artificial Pancreas. Diagnostics (Basel). 2019 Mar 15;9(1):31.
  4. Tibaldi JM. Evolution of insulin development: focus on key parameters. Adv Ther. 2012 Jul;29(7):590-619.
  5. Lakhtakia R. The history of diabetes mellitus. SQUMJ. 2013;13(3):368–37
  6. Fry A. Insulin delivery device technology 2012: where are we after 90 years? J Diabetes Sci Technol. 2012;6:947–953.
  7. Cichocka E, Wietchy A, Nabrdalik K, Gumprecht J. Insulin therapy new directions of research. Endokrynol Pol. 2016;67(3):314-24.
  8. Oleck Jacob, Kassam Shahista, Goldman Jennifer D. Commentary: Why Was Inhaled Insulin a Failure in the Market? Diabetes Spectrum. 2016;29(3):180–184.
  9. Lenzer J. Inhaled insulin is approved in Europe and United States. BMJ. 2006 Feb 11;332(7537):321.
Show me:
All
5757

Diabetes type 1 op de werkplek

De IAO (Internationale arbeidsorganisatie) herinnert ons eraan dat: "alle mensen (...) het recht hebben om zowel hun materiële welzijn als hun spirituele ontwikkeling na te streven in omstandigheden van (...) economische zekerheid en gelijke kansen".

Het is de taak van een werkgever om de gezondheid en veiligheid van alle werknemers te waarborgen. Omdat bij diabetes type 1 regelmatige controle nodig is, moet er een manier zijn waarop u uw bloedglucosewaarde kunt testen en uzelf insuline-injecties kunt geven terwijl u op uw werk bent.

Als veranderingen in uw bloedglucosespiegel regelmatig zouden optreden, zouden deze ernstige vermoeidheid veroorzaken, wat de uitvoering van uw werkzaamheden mogelijk zou kunnen verstoren. Om te voorkomen dat uw professionele vaardigheden en capaciteiten worden geschaad door een gevoel van uitputting, en ook om uw gezondheid te beschermen, is het essentieel dat uw werkgever u de mogelijkheid biedt om uw diabetes te beheren, ongeacht uw werkzaamheden.

Bovendien tonen onderzoeken aan dat het moeten omgaan met diabetes terwijl u moet voldoen aan de normale verantwoordelijkheden op uw werk, extra stress kan veroorzaken. Door de nodige zorgmaatregelen te treffen, zal uw vermeende arbeidsongeschiktheid op het werk niet langer een punt van zorg zijn, omdat u als stabiele werknemer zult worden erkend.         

Bronnen

  1. International Labour Organization (ILO). ILO Constitution ; Annex : Declaration concerning the aims and purposes of the International Labour Organisation (DECLARATION OF PHILADELPHIA). 1974.
  2. International Labour Organization (ILO). World Diabetes Day (14 November) - Diabetes in the Workplace. 12 november 2007.
  3. Hansen UM, Cleal B, Willaing I, Tjørnhøj-Thomsen T. Managing type 1 diabetes in the context of work life: A matter of containment. Soc Sci Med. 2018 Dec;219:70-77.
  4. Ruston A, Smith A, Fernando B. Diabetes in the workplace - diabetic's perceptions and experiences of managing their disease at work: a qualitative study. BMC Public Health. 2013 Apr 25;13:386.
Show me:
All
7984

Diabetes

Diabetes mellitus (more commonly referred to simply as diabetes) is a metabolic disorder characterised by chronic hyperglycaemia (high blood glucose levels) over a prolonged period of time, even on an empty stomach. This imbalance is the result of insufficient insulin production and/or impaired insulin action [1,2,3].

Insulin is a hormone secreted by beta cells in the pancreas which helps to regulate blood glucose levels in the body. It is essential for the transfer of sugars (glucose) from the blood to the body's cells, where glucose is converted into energy [1,2,3].

In people living with diabetes mellitus this hormone does not fulfill its role due to the fact that it is either not produced in sufficient quantities or not produced at all [1,2,3,4].

In people with diabetes, glucose taken into the body builds up in the blood and has a detrimental effect on the body’s cells: hence the existence of abnormally high blood glucose levels [2,3].

Laat het me zien:
Alle soorten diabetes
Bekijk de woordenlijst 910

2020: diabetescijfers in Europa en wereldwijd

463 miljoen: dat is in 2019 wereldwijd het aantal mensen tussen 20 en 79 jaar oud die leven met diabetes, oftewel 1 op 11 volwassenen.

Maar wat is, in detail, de huidige stand van zaken betreffende diabetes? Wat is het profiel van de betrokkenen en waar ter wereld leven ze?

Stand van zaken en overzicht van diabetescijfers*.

Wereldwijde diabetescijfers: een zorgwekkende toename

Rapporten van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) en de IDF (Internationale diabetesfederatie) tonen beide een duidelijke toename van het totale aantal mensen met diabetes wereldwijd in de afgelopen tien jaar.

Hoewel er in 2010 285 miljoen mensen met diabetes waren, bereikte dit aantal in 2019 de 463 miljoen (of 8,3%). Een op 11 volwassenen op aarde lijdt aan diabetes, een cijfer dat sinds het einde van de vorige eeuw is verdubbeld. Diabetes type 2 komt het meest voor: naar schatting 90% van alle diabetici.

Daarbij moet worden opgemerkt dat in 2019 één op twee volwassenen (50,1%) niet wisten dat ze met de ziekte leefden.

Verspreiding van diabetes bij volwassenen per leeftijdsgroep en geslacht

Diabetes komt bij alle leeftijdsgroepen voor, met een zichtbare piek in de leeftijdsgroep 60-69. Eén op vijf mensen met diabetes is ouder dan 65 jaar.

Naar schatting komt het bij vrouwen van 20 tot 79 jaar iets minder vaak voor dan bij mannen. In 2019 leefden er ongeveer 17,2 miljoen meer mannen met diabetes dan vrouwen.

Naast deze cijfers zijn er ook mensen bij wie de nuchtere bloedglucosespiegel boven de normale drempel ligt, maar onder de drempel voor diabetes. Dit staat bekend als prediabetes. In 2019 hadden naar schatting 374 miljoen mensen van 20 tot 79 jaar prediabetes. Bijna de helft van de mensen met prediabetes is jonger dan 50 jaar en bijna een derde van hen bevindt zich in de leeftijdsgroep van 20-39 jaar. Deze aandoening treft zowel mannen als vrouwen. 

Diabetescijfers bij kinderen en adolescenten

Bij kinderen en adolescenten neemt de incidentie van diabetes type 1 in veel landen toe, vooral bij kinderen jonger dan 15 jaar. Het aantal mensen met diabetes type 1 jonger dan 20 jaar wordt geschat op 1.110.100 wereldwijd. De totale jaarlijkse toename wordt geschat op ongeveer 3%, met belangrijke geografische verschillen.

Diabetes type 2 komt ook steeds vaker voor bij kinderen en jongeren, terwijl het eerder vooral bij ouderen en mensen van middelbare leeftijd werd gezien.

Een belangrijke ongelijkheid in cijfers tussen continenten

De prevalentie van mensen met diabetes is hoger in landen met lage of middeninkomens. Statistieken tonen ook aan dat het aantal mensen met diabetes hoger ligt in stedelijke gebieden dan in landelijke gebieden.

Een zeer variabele verdeling per land

Gegevens uit 2019 tonen aan dat China, India en de Verenigde Staten de drie landen zijn met het hoogste aantal volwassenen met diabetes. Deze drie landen hebben ook het hoogste percentage mensen met diabetes ouder dan 65 jaar

Al deze cijfers onderstrepen de buitengewone omvang van het probleem. Onderzoek heeft echter aangetoond dat de huidige trend kan worden omgekeerd, met name door het inzetten van preventiebeleid ter bestrijding van de risicofactoren, maar ook door betere toegang tot behandeling.

Bronnen

  1. IDF. Global diabetes data report 2010 - 2045. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/data/en/world/
  2. IDF. Global fact sheet from the IDF Diabetes Atlas. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/upload/resources/material/20191218_144459_2019_global_factsheet.pdf
  3. IDF. Diabetes Atlas. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/upload/resources/material/20200302_133351_IDFATLAS9e-final-web.pdf
  4. IDF. Europe from the Global diabetes data report 2010 - 2045. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/upload/resources/material/20191218_144548_eur_factsheet_en.pdf
  5. IDF. Key figures from the IDF Diabetes Atlas. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/en/key-figures/
  6. WHO. Global report on diabetes. 2016. https://www.who.int/diabetes/global-report/en/
  7. IDF. Denmark from the Global diabetes data report 2010 - 2045. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/data/en/country/56/dk.html
  8. IDF. Finland from the Global diabetes data report 2010 - 2045. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/data/en/country/70/fi.html
  9. IDF. Germany from the Global diabetes data report 2010 - 2045. 9th edition 2019. https://www.diabetesatlas.org/data/en/country/77/de.html
Show me:
All
6366

Mag je alcohol drinken als je diabetes hebt?

Ongeacht welk type diabetes u heeft, het is nog steeds mogelijk om met mate alcohol te drinken. Internationale aanbevelingen adviseren mensen met diabetes om niet meer dan één eenheid per dag te consumeren voor vrouwen en twee voor mannen. Onder één eenheid alcohol voor mensen met diabetes wordt verstaan een equivalent van 340 g bier, 140 g wijn of 42 g sterke drank, of ongeveer één glas.

Alcoholconsumptie brengt een risico op hypoglycemie met zich mee

Hoewel alcohol en diabetes wel samen kunnen gaan, hebben mensen met diabetes die medisch worden behandeld met insuline of insulinestimulerende geneesmiddelen (sulfonamiden en gliniden), een verhoogd risico op hypoglycemie wanneer ze alcohol drinken.

Onderzoeken tonen aan dat het drinken van alcohol de insulinegevoeligheid verhoogt, waardoor de bloedglucosespiegels dalen. Deze bijwerking kan optreden tot 24 uur na consumptie, afhankelijk van wat men heeft gedronken en hoeveel; dit wordt vertraagde hypoglycemie genoemd.

Welke alcoholische dranken kan men drinken om de risico's te beperken?

Om verstoring van de bloedsuikerbalans tot een minimum te beperken, moet iemand met diabetes ervoor zorgen geen alcohol te drinken die te veel koolhydraten bevat. Wanneer u met vrienden naar een kroeg gaat of een familiefeestje bijwoont, geniet het de voorkeur om voor een cocktail zonder toegevoegde suikers te kiezen.

Daarnaast tonen onderzoeken aan dat bier veel hogere bloedglucosespiegels veroorzaakt dan bijvoorbeeld wijn of jenever. Om de risico's te beperken, wordt daarom geadviseerd dat diabetici een glas wijn bestellen bij hun maaltijd in plaats van een glas bier.

Glycemische index van alcoholische dranken

De glycemische index (GI) geeft het vermogen aan van voedsel of dranken om de bloedglucosespiegels te verhogen. Elke soort alcohol heeft zijn eigen unieke waarde.

Bier, met een GI van 89, en rietsuikersiroop, met een GI-waarde van 78, behoren tot de alcoholcategorieën met het hoogste glycemische vermogen. Daarna volgen frisdranken, die in de samenstelling van veel cocktails voorkomen. Ze omvatten met name: energiedrankjes (GI 70), gevolgd door vruchtensappen (GI 66), limonade (GI 59) en vervolgens cola's (GI 58).

Wijnen en likeuren behoren tot de alcoholcategorieën met de laagste glycemische index (GI 0). Het is voor iemand met diabetes daarom gunstig om daarvoor te kiezen.

Tips voor alcoholconsumptie bij diabetes

Zolang u geen last heeft van secundaire complicaties, blijft het advies voor het drinken van alcohol hetzelfde als voor mensen zonder diabetes. U hoeft alleen maar extra aandacht te besteden aan het regelmatig controleren van uw bloedsuikerspiegel.

Bovendien kunt u alcohol het beste drinken tijdens een maaltijd, indien mogelijk. Als alcohol op een lege maag wordt ingenomen, bevordert het hypoglycemische voorvallen bij diabetici.

Tot slot, geef de voorkeur aan alcoholische dranken met de laagste glycemische index, zoals wijn. En vergeet niet, wat uw situatie ook is, drink alcohol altijd met mate!

Bronnen

  1. Richardson T, Weiss M, Thomas P, Kerr D. Day after the night before: influence of evening alcohol on risk of hypoglycemia in patients with type 1 diabetes. Diabetes Care. 2005;28(7):1801-1802.
  2. Emanuele NV, Swade TF, Emanuele MA. Consequences of alcohol use in diabetics. Alcohol Health Res World. 1998;22(3):211-9.
  3. Ley SH, Hamdy O, Mohan V, Hu FB. Prevention and management of type 2 diabetes: dietary components and nutritional strategies. Lancet. 2014 Jun 7;383(9933):1999-2007.
  4. Sluik D, Atkinson FS, Brand-Miller JC, Fogelholm M, Raben A, Feskens EJ. Contributors to dietary glycaemic index and glycaemic load in the Netherlands: the role of beer. Br J Nutr. 2016 Apr 14;115(7):1218-25.
  5. Volaco A. and Ercolano C.R. Alcohol Consumption and its Relationship to Diabetes Mellitus: Friend or Foe? Endocrinol Metab Int J 2018, 6(1): 00150.
  6. Engler PA, Ramsey SE, Smith RJ. Alcohol use of diabetes patients: the need for assessment and intervention. Acta Diabetol. 2013 Apr;50(2):93-9.
7578
Abonneer op

Over Making Diabetes Easier

VitalAire zet zich in voor de verbetering van de kwaliteit van leven van mensen met diabetes. Onze teams voor thuiszorg bieden onze patiënten en hun naasten educatie, ondersteuning en personalisering van onze zorg. Onze missie: diabetes gemakkelijker maken.

#Makingdiabeteseasier

Our mission?

#Makingdiabeteseasier

Icon
Icon
Icon
Icon