Laten we in november, dé diabetes awareness month, de mensen die er altijd voor ons zijn in het zonnetje zetten! 💙

Iedereen die leeft met diabetes type 1 weet hoe belangrijk een klein gebaar kan zijn. Of het nu gaat om een sapje dat op het juiste moment wordt aangereikt, troostende woorden die je goed kunt gebruiken of een bemoedigende glimlach: de The Small Gestures-campagne viert deze momenten en die kleine gebaren van naasten die het dagelijks leven met diabetes gemakkelijker maken.

Toon je dankbaarheid met de "Buddy Circle"

Doe mee aan onze campagne "Buddy Circle"!
Gebruik ons Instagram-filter om je vrienden en familieleden die je steunen of gesteund hebben te bedanken. Maak met ons filter je eigen bedankvideo of -foto in je Stories en Reels. 

Hoe gebruik je ons Instagram-filter:

1. Ga naar onze Instagrampagina @makingdiabeteseasier_be en open ons filter door op de 3 sterretjes boven onze feed te klikken. Open ons filter MDE NL Buddy Circle en kies Uitproberen.
   Of open direct een nieuw verhaal of Reels en zoek ons filter: MDE BE Buddy Circle 
2. Maak je video of foto en bedank de lieve mensen om je heen 
3. Plaats je video en tag @makingdiabeteseasier_be en gebruik de hashtags #TheSmallGestures #BuddyCircle 

Bedankt dat jij er voor me bent! Bedankt voor alles wat je voor mij doet, hoe klein ook.

Laten we onze helden bedanken die ons leven met diabetes een beetje gemakkelijker maken. 💙

Show me: 333

Diagnose stellen bij hyperglycemie

Voordat je hyperglycemie kunt vaststellen en behandelen, moet je de tekenen herkennen dat je bloedglucose hoog kan zijn. Je krijgt misschien niet dezelfde tekenen als iemand anders, dus je zult moeten leren hoe een hyperglycemie-episode voor jou aanvoelt.

Let op de tekenen

De eerste stap bij het vaststellen van je hyperglycemie is het opmerken van de tekenen die je krijgt wanneer je bloedglucose hoog is. 

De tekenen van hyperglycemie kunnen zijn ^{[1, 2]}:

• Extreem dorstig zijn
• Veel plassen 
• Je erg moe voelen

Naarmate hyperglycemie vordert en ernstiger wordt, kunnen er ook veranderingen optreden in je mentale toestand, je kunt je lusteloos voelen en je kunt moeite hebben met concentreren of zien ^{[1, 2]}.

Als je een aandoening hebt die geassocieerd wordt met hoge bloedglucose, diabetische ketoacidose (DKA) genaamd, kun je je ook misselijk voelen of overgeven, pijn in je buik voelen of een snelle ademhaling hebben ^{[1, 2, 3]}.
 

Je bloedglucose controleren

De volgende stap als je denkt dat je bloedglucose hoog kan zijn, is het controleren ervan.

Sommige mensen gebruiken een draagbare glucosemeter om een klein monster van hun bloed te controleren en de glucose daarin te meten ^[4]. Dit staat bekend als 'capillaire bloedglucosecontrole' of capillaire BGM. Je zorgteam heeft je dit proces mogelijk uitgelegd, omdat regelmatige bloedglucosecontrole je kan helpen bij verschillende aspecten van diabetesbeheer, zoals het bepalen van de insulinedosis en voedselinname ^[4].

Sommige mensen met diabetes kunnen ook continue glucosecontrole (CGM) gebruiken om hun glucosewaarden te meten ^[4]. CGM-apparaten meten de glucosespiegels in de interstitiële vloeistof (de vloeistof die het vetweefsel omgeeft) via een sensor en zijn er in twee vormen ^[4]. Het ene type CGM geeft je een continue uitlezing van je bloedglucose - ontvanger, mobiele app, smartwatch of pomp - en kan alarmen hebben om je te waarschuwen als je buiten je bereik komt ^[4]. Het tweede type vertelt je wat je bloedglucose is wanneer de CGM-zender wordt gescand door een reader of smartphone ^[4].

Een andere methode om bloedglucose te meten waar je misschien wel eens van hebt gehoord, is de HbA1c-test ^[4]. Je behandelteam heeft misschien met je gesproken over deze test, of je hebt er misschien bloed voor laten afnemen tijdens een diabetescontrole. 

De HbA1c-test meet echter niet hetzelfde als de bloedglucosetest - hij wordt gebruikt om je glucosemanagement op lange termijn te evalueren ^{[2, 4]}. Je HbA1c is een maat voor je gemiddelde bloedglucosewaarden over de afgelopen drie maanden ^[4]. In tegenstelling tot de bloedglucosemeter en de CGM, kan het je niet vertellen wat je bloedglucose op dit moment is ^[4].
 

Behandeling van hyperglycemie

Bij mensen met type 1-diabetes kunnen er elke dag episodes van hyperglycemie optreden ^[2]. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals het niet innemen van voldoende insuline (als je bijvoorbeeld een dosis overslaat of niet genoeg insuline inneemt voor je koolhydraatinname ^[2]). Ook andere dingen kunnen leiden tot een hoge bloedglucose, zoals stress, ziekte of intensieve inspanning ^[2].

Hoewel dit frustrerend kan zijn, leidt het zelden tot een medisch noodgeval ^[2].
 

Hoe kun je jouw bloedglucose verlagen als je diabetes type 1 hebt

Meestal wordt een hoge bloedglucosewaarde behandeld met insuline ^[2]. Je behandelteam zal met je bespreken wat voor jou telt als hoge en lage bloedglucose, zodat je je eigen individuele doelen kent ^[5].

Wanneer je jezelf insuline toedient, zijn er twee soorten doses die je kunt geven - basale en bolus [^6]. 

De basale dosis zorgt voor je insulinebehoefte ^[6]. Als je jezelf insuline toedient via een injectie, zul je dit waarschijnlijk één of twee keer per dag doen met een langwerkend type insuline ^[6]. Als je een insulinepomp gebruikt, dan is je basale dosis de snelwerkende insuline die de pomp je altijd geeft ^[6].

Een ander type dosis heet een bolusdosis ^[6]. De bolusdosis is wat je jezelf geeft om veranderingen in je bloedglucose te beheersen die zouden worden veroorzaakt door eten ^[6]. Het kan ook worden gebruikt om je bloedglucose te verlagen als het buiten bereik is ^[6].  Als je jezelf insuline toedient door middel van een injectie, dan is dit waarschijnlijk een snelwerkend type insuline ^[6]. Als je een insulinepomp gebruikt, kan de bolus worden gegeven door een snelle dosis insuline uit je pomp ^[6].

Een hyperglycemie-episode behandelen

Als je een 'hyper' - hyperglykemische episode - hebt, is het eerste wat je moet doen om te behandelen insuline nemen ^[2]. 

Je arts of diabetesteam moet je je 'correctiefactor' uitleggen - de hoeveelheid insuline die je nodig hebt om je bloedglucose te verlagen ^[2].

Als je een spuit of pen gebruikt om insuline te nemen en je bloedglucose niet binnen twee uur reageert, kun je een tweede 'correctie'-dosis nemen ^[2].

Het is belangrijk om niet te veel doses insuline te nemen, omdat dit kan leiden tot hypoglycemie - lage bloedglucose. Het is goed om te onthouden dat insuline 20 tot 30 minuten nodig heeft om te werken en 4 tot 5 uur effect blijft hebben ^[2].

Tijdens een hyper moet je veel water of andere koolhydraatvrije dranken drinken ^[2].

Je moet je huisarts bellen als je bloedsuiker hoog blijft na het nemen van insuline ^[2].

Wat te doen na een hyperglycemie-episode

Nadat je een hoge bloedglucose hebt gehad, moet je misschien een paar stappen ondernemen. 

Om er zeker van te zijn dat je je hoge bloedglucose met succes hebt behandeld, moet je je bloedglucose misschien vaker controleren dan je normaal zou doen ^[5].

Misschien wilt u nadenken over de hoeveelheid insuline die je neemt ^[5]. Bij je volgende gesprek met je zorgteam kunnen ze besluiten om te veranderen hoeveel insuline je neemt, wanneer je het neemt, of het type insuline dat je jezelf toedient ^[5].

Zoals altijd, als je je zorgen maakt over je bloedglucosewaarden, de dosis insuline of het type insuline dat je gebruikt, moet je dit bespreken met je diabetesteam.

Noodbehandeling van hyperglycemie

Er zijn twee belangrijke diabetische noodsituaties die geassocieerd worden met hoge bloedglucose - diabetische ketoacidose (DKA) en hyperglykemische hyperosmolaire toestand (HHS) ^[7].

Bij beide aandoeningen is er sprake van hoge bloedglucose en uitdroging ^[7]. De behandeling van beide aandoeningen omvat een aantal van dezelfde behandelingen, hoewel ze in verschillende tempo's kunnen worden gegeven ^[7]:

• Vloeistoffen. Deze worden meestal via een infuus in een ader toegediend ^[7]. Dit is om de aanzienlijke uitdroging te corrigeren die beide aandoeningen kunnen veroorzaken ^[7].
• Insuline. Dit kan in een van je aderen worden toegediend als een infuus met een vaste snelheid ^[7]. Het insuline-infuus zal helpen om je bloedglucose omlaag te brengen naar meer normale niveaus ^[7].
• Vervanging van elektrolyten. Als onderdeel van deze syndromen kunnen de niveaus van de chemische stoffen in je bloed abnormaal worden ^[7]. Je kunt druppels krijgen met elektrolyten zoals kalium totdat je waarden normaal zijn ^[7].

Als je onwel wordt, vooral als je je ketonen hebt gemeten en hebt vastgesteld dat ze verhoogd zijn, moet je medische hulp zoeken.

Hyperglycemie voorkomen

Als je herhaaldelijk last hebt gehad van hoge bloedglucosewaarden of als je een spoedbehandeling hebt gehad, wil je misschien met je zorgteam bespreken hoe je je bloedglucose binnen bereik kunt houden ^[5].

Je arts kan met je praten om te zien of er belemmeringen zijn om je diabetesmedicatie in te nemen zoals voorgeschreven ^[5]. Als je je medicatie op de juiste manier inneemt, maar nog steeds hyperglycemie hebt, kan je team voorstellen om veranderingen aan te brengen in de medicatie die je inneemt om je bloedglucose beter onder controle te houden ^[5].

Studies hebben aangetoond dat mensen met een beter bloedglucosemanagement ^[8]:

• Hun bloedglucose vaker controleren
• minder vaak hun insulinedoses missen
• geven hun bolusdoses vóór een maaltijd in plaats van tijdens of na de maaltijd
• Vaker bewegen

Als je denkt dat je episodes van hyperglycemie te wijten kunnen zijn aan problemen met het meten van je bloedglucose, praat dan met je zorgteam over de meest geschikte methode om je glucosewaarden te controleren ^[9]. 

 

Hyperglycemie, of hoge bloedglucose, kan leiden tot complicaties op korte en lange termijn [6, 7]. Na verloop van tijd kunt u de vroege tekenen van hyperglycemie leren herkennen ^[1]. 

Door je bloedglucosestreefwaarden te kennen, en met de hulp van je zorgteam, zijn er stappen die je kunt nemen om hyperglycemie onder controle te houden en de kans op nieuwe voorvallen te verkleinen ^{[5, 6]}.
 

V142_10-2024

Show me: 131410

Wat is hyperglycemie?

Hyperglycemie is de term voor hoge niveaus van glucose (suiker) in het bloed ^[1]. Er zijn een aantal oorzaken van hyperglycemie ^[2], waaronder diabetes ^[1].

Het glucoseniveau in je bloed wordt geregeld door het hormoon insuline, dat wordt uitgescheiden door de alvleesklier ^[1]. Diabetes treedt op bij verhoogde bloedglucosewaarden omdat het lichaam geen of onvoldoende insuline kan produceren, of insuline niet effectief kan gebruiken ^[1].

Als dit lange tijd onbehandeld blijft, kan hyperglycemie leiden tot een reeks complicaties ^[1]. Het goede nieuws is echter dat als je diabetes zorgvuldig behandelt en langdurige hyperglycemie vermijdt, deze complicaties kunnen worden voorkomen of uitgesteld ^[1].

Afhankelijk van welke richtlijnen je leest, zijn er verschillende manieren om hyperglycemie te definiëren.

Wat veroorzaakt hyperglycemie?

Er zijn een aantal verschillende oorzaken van hyperglycemie ^[2].

Bij type 1-diabetes valt het immuunsysteem van je lichaam de insulineproducerende cellen in de alvleesklier aan ^{[1, 2]}. Als gevolg daarvan wordt er geen of heel weinig insuline geproduceerd, met een relatief of absoluut tekort aan insuline ^[1]. Het gebrek aan insuline betekent dat glucose niet van het bloed naar je cellen kan worden getransporteerd (om te worden omgezet in energie) en dat de glucosewaarden in je bloed verhoogd raken ^[1].

Bij type 2-diabetes is hyperglycemie het gevolg van het feit dat je lichaam niet genoeg insuline aanmaakt en ook niet volledig kan reageren op insuline (bekend als insulineresistentie) ^[1].

Er is een breed scala aan andere aandoeningen en medicijnen die ook hyperglycemie kunnen veroorzaken, waaronder ^[2]:

• Schade aan de alvleesklier, zoals door chronische alvleesklierontsteking of alvleesklierkanker
• Hormonale aandoeningen, zoals het syndroom van Cushing
• Gebruik van medicijnen - bijvoorbeeld steroïden
• Ernstig onwel zijn - postoperatief of bij mensen die ernstig ziek zijn
• Zwangerschapsdiabetes, wat voornamelijk komt door verminderde insulinegevoeligheid tijdens de zwangerschap
• Totale parenterale voeding (TPN) en dextrose-infuus (waarbij voedingsstoffen met een katheter in de aderen worden gebracht)

Oorzaken van hyperglycemie bij diabetes

Een hoge bloedglucose kan om een aantal redenen optreden bij diabetes.

Eén mogelijkheid is dat je niet genoeg insuline hebt ingenomen ^[3]. Dit kan gebeuren als je vergeet om je bolusdosis (eenmalige dosis insuline) in te nemen voor een maaltijd, als je jouw dosis verkeerd hebt berekend of als je te weinig dosis hebt ingenomen ^[3].

Een andere oorzaak van hyperglycemie kan veranderingen in je voedselinname zijn ^[3]. Dit kan gebeuren als je maaltijd meer vet of koolhydraten bevat dan je dacht, of als je meer van de maaltijd hebt gegeten dan waarvoor je je insulinedosis had berekend ^[3].

Wat er in je leven gebeurt, kan ook van invloed zijn op je diabetesmanagement, waarbij sommige situaties de kans op hyperglycemie vergroten ^[3]. Dit zijn bijvoorbeeld stress, buitenshuis eten, druk zijn en je moe voelen ^[3]. 

Hyperglycemie kan ook optreden tijdens intensieve anaerobe inspanning als je diabetes hebt ^[4]. Enkele factoren die de kans op een hoge bloedglucose tijdens het sporten kunnen verhogen, zijn het verlagen van je dosis insuline om hypoglykemie te voorkomen, het eten van te veel koolhydraten tijdens het sporten en 'anaerobe' training van hoge intensiteit ^[4].

Risicofactoren voor hyperglycemie

Hyperglycemie komt vaak voor bij mensen met diabetes ^[3]. In een onderzoek meldde 61,9% van de mensen met type 1- en type 2-diabetes dat ze in de afgelopen week ten minste één episode van postprandiale hyperglycemie (hyperglycemie na een maaltijd) hadden doorgemaakt ^[3].

Er zijn een aantal factoren die je risico op hyperglycemie kunnen verhogen, waaronder ^[2]:

• Een hoge BMI (body mass index)
• Een familiegeschiedenis van type 2 diabetes
• Bepaalde etnische achtergronden
• Hoge bloeddruk
• Hoge niveaus van vetten in het bloed
• Diabetes hebben gehad tijdens een zwangerschap
• Aanwezigheid van polycysteus ovarium syndroom

Diabetische hyper symptomen en tekenen

Wanneer je bloedsuikerwaarden iets hoger zijn dan normaal, ervaar je meestal geen symptomen. 

De meest voorkomende symptomen van hyperglycemie (en diabetes) zijn ^[1]:

• Abnormale dorst en een droge mond
• Vaak plassen, vooral 's nachts (inclusief bedplassen)
• Gebrek aan energie, vermoeidheid en lusteloosheid
• Honger
• Wazig zicht
• Plotseling gewichtsverlies
• Langzaam helende wonden
• Terugkerende infecties

Vroegtijdige waarschuwingssignalen van hyperglycemie

Als je diabetes hebt, wil je waarschijnlijk zo vroeg mogelijk ontdekken wanneer je hyperglycemie hebt. 

Een onderzoek vroeg mensen met diabetes hoe ze wisten dat ze een hyperglycemische episode hadden ^[3]. Meestal werd hyperglycemie ontdekt door bloedglucosetests ^[3]. 

De volgende meest voorkomende manier waarop respondenten wisten dat ze hyperglycemie hadden, werd beschreven als 'ze voelden zich gewoon niet goed' ^[3]. 

Deelnemers meldden ook vaak moeten plassen als een belangrijke indicator ^[3].

Ernstige symptomen van hoge bloedglucose

De meest voorkomende symptomen van hyperglycemie zijn ^[2]:

• Vaker plassen dan normaal (polyurie)
• Meer vloeistoffen drinken dan normaal (polydipsie)

Een minder direct symptoom is onverwacht gewichtsverlies ^[2].

Als een hoge bloedglucosewaarde niet wordt behandeld, kan dit leiden tot verergering van de symptomen waarvoor behandeling nodig kan zijn. Deze kunnen zijn ^[2]:

• Lethargie
• Veranderingen in je mentale toestand
• Symptomen van het zenuwstelsel

In echt ernstige gevallen kan iemand met ernstige hyperglycemie in een comateuze toestand raken ^[2].

Complicaties van hyperglykemie

Als je hyperglykemie onbehandeld laat, kan dit leiden tot een aantal complicaties - zowel op korte als lange termijn ^{[2, 5, 6]}

Hyperglycemische hyperosmolaire toestand (HHS)

Hyperglycemische hyperosmolaire toestand (HHS) wordt geclassificeerd als een diabetische noodsituatie ^[5]. Het komt vaker voor bij volwassenen en ouderen en ontstaat meestal geleidelijk in de loop van dagen tot weken ^[5].

De kenmerken van HHS zijn [5]:

• Hyperglycemie - verhoogde bloedglucose
• Hyperosmolariteit - het bloed is geconcentreerder dan normaal
• Geen acidose - je bloed is minder zuur dan normaal
• Mentale veranderingen - veranderingen in je gedrag

Als je HHS hebt, ben je vaak erg uitgedroogd [5]. HHS wordt in het ziekenhuis behandeld met zorgvuldige controle, intraveneuze (IV) vloeistoffen om de uitdroging te corrigeren en insuline om de bloedglucose te verlagen [5].

Diabetische ketoacidose (DKA)

Diabetische ketoacidose is een ernstige aandoening die meestal wordt veroorzaakt door verlaagde insulinespiegels in je bloed, verminderd glucosegebruik en verhoogde glucoseproductie ^[6]. 

De belangrijkste kenmerken van DKA zijn ^[6]:

• Hyperglycemie - hoge bloedglucosespiegels
• Acidose - te zuur bloed
• Ketose - de aanwezigheid van ketonen in het bloed 

DKA kan zich vrij snel ontwikkelen, soms in minder dan 24 uur ^[6].

De symptomen van DKA zijn meestal:

• Misselijkheid en braken [2]
• Buikpijn [2]
• Meer plassen dan gewoonlijk (polyurie) [6]
• Veel meer drinken dan gewoonlijk (polydipsie) [6]
• Veel meer eten dan gewoonlijk (polyfagie) [6]
• Zwakte [6]
• Snelle, oppervlakkige ademhaling [2]

Sommige mensen kunnen minder alert zijn ^[6]. Dit kan variëren van verwardheid tot een coma in zeer ernstige gevallen ^[6].

DKA is een medisch noodgeval ^[5]. Als je denkt dat je DKA hebt, moet je naar het ziekenhuis gaan waar je onderzocht en behandeld kunt worden.

Als je een zeer vroege of milde DKA hebt, kun je in het ziekenhuis worden behandeld met oraal toegediende vloeistoffen en vervolgens naar huis worden gestuurd ^[6]. Meestal moet je worden opgenomen in het ziekenhuis waar je wordt behandeld met intraveneuze vloeistoffen, een insuline-infuus en vervanging van bepaalde chemische stoffen in je bloed ^[6].

Bij ernstige DKA kan het nodig zijn om iemand op te nemen op de intensive care voor behandeling en bewaking.^[6]

Langetermijncomplicaties van hyperglycemie

Als het onbehandeld blijft, kan een hoge bloedglucosewaarde gedurende lange tijd schade veroorzaken aan veel verschillende delen van je lichaam - het kan problemen veroorzaken met je ogen, nieren, zenuwen, hart en bloedvaten ^[2].

De schade van hyperglycemie leidt tot aandoeningen aan ^[1]:

• Het hart en de bloedvaten, waardoor het risico op hartaanvallen, angina pectoris en bloedvatproblemen toeneemt
• De ogen, wat kan leiden tot verminderd gezichtsvermogen en blindheid door schade aan de kleine bloedvaten in het oog
• De nieren, wat leidt tot chronische nierziekte
• De zenuwen, met schade die leidt tot abnormaal gevoel en gevoelloosheid, meestal in de voeten

Hoewel deze lijst ontmoedigend kan lijken, kan je behandelteam je helpen. Ze zullen je regelmatig screenen op complicaties die samenhangen met een hoge bloedglucose ^[1]. Als er tekenen zijn dat er zich een complicatie kan ontwikkelen, kunnen ze je helpen veranderingen aan te brengen die het probleem kunnen voorkomen of behandelen ^[1].

Het effectief en efficiënt beheren van hyperglycemie kan uw risico op het ontwikkelen van deze complicaties verminderen en ze helpen voorkomen ^{[1, 2]}.

 

Hyperglycemie, of hoge bloedglucose, kan worden veroorzaakt door een reeks aandoeningen, waaronder diabetes ^{[1, 2]}. Het kan op korte termijn leiden tot ernstige complicaties, waaronder diabetische ketoacidose en hyperglycemische hyperosmolaire toestand ^{[5, 6]}.

Op de langere termijn kan hyperglycemie, als het niet onder controle wordt gehouden, leiden tot complicaties aan de ogen, het hart, de nieren, de zenuwen en de bloedvaten ^[2].

Het beheren van je bloedglucose en de mogelijke complicaties van je diabetes is een van de dingen waarmee je zorgteam je zal helpen ^[1]. Als je vragen hebt over je bloedglucosewaarden of als je zich zorgen maakt over je risico op complicaties, zullen ze samen met je deze vragen beantwoorden.

Als je wilt weten hoe je met hoge bloedglucosewaarden moet omgaan, inclusief hoe je hyperglycemie in een noodgeval moet behandelen, dan kan ons artikel over de behandeling van hyperglycemie je helpen.

 

V117_09-2024

Show me: 859188

Bij Making Diabetes Easier geloven we dat diabetes je leven niet hoeft te beperken, maar met de juiste ondersteuning en voorlichting juist kan versterken. 

In onze nieuwste campagne, #PeoplewithDetermination, delen atleten van wereldklasse Alexander Zverev, professioneel tennisser 4e op de ATP-ranking, Sonia Choukar, drievoudig wereldkampioen thaiboksen, en Jérémy Cote, internationaal Crossfit atleet, hun verhalen over veerkracht en doorzettingsvermogen met diabetes type 1. Ze hebben de wereld laten zien dat sporten met diabetes type 1 mogelijk is maar ook nog eens transformerend kan werken. 

Als onderdeel van Air Liquide Healthcare, is VitalAire trots op de samenwerking met de Alexander Zverev Foundation om kinderen met diabetes type 1 over de hele wereld te ondersteunen. Bekijk de volledige video voor inspiratie en empowerment. 

Ontdek hoe de verhalen van Alexander, Sonia en Jérémy de dromen van kinderen met diabetes type 1 kracht bijzetten:

Show me: 117121116

Wat is hypoglycemie?

Hypoglycemie treedt op wanneer de bloedglucosespiegel daalt tot een punt dat als schadelijk wordt beschouwd ^{[2, 3]}. Meestal is dit onder een plasmaglucosewaarde van 70 mg/dL ^{[2, 3]}. Jouw drempelwaarde kan echter anders zijn, dus je kan dit best met je diabeteszorgteam overleggen om erachter te komen wat voor jou laag is ^[3]. 

Wanneer je een hypoglykemische episode (ook wel 'hypo' genoemd) hebt, kun je last hebben van ^[3] :

• Trillerig zijn of je nerveus voelen
• Honger hebben
• Vermoeidheid
• Duizeligheid of licht in het hoofd
• Verwardheid of prikkelbaarheid
• Snelle of onregelmatige hartslag
• Hoofdpijn
• Onduidelijke spraak of zicht

Ernstigere symptomen van hypoglycemie zijn bewustzijnsverlies of epileptische aanvallen ^[3].

Hypoglycemie is de meest voorkomende bijwerking van glucoseverlagende therapie bij mensen met diabetes ^[2]. Het innemen van insuline of andere medicijnen die je alvleesklier helpen meer insuline te produceren en af te geven, kan hypo’s veroorzaken omdat ze je bloedglucose verlagen ^[3]. 

Naast glucoseverlagende medicijnen zijn er nog een paar andere oorzaken die kunnen leiden tot hypo’s bij mensen met diabetes. Deze omvatten ^[3]:

• Niet genoeg koolhydraten eten of drinken
• Vasten
• Meer bewegen dan gewoonlijk
• Te veel alcohol drinken zonder voldoende te eten
• Ziek zijn en niet in staat zijn om voedsel binnen te houden

Lees voor meer informatie over de symptomen en oorzaken van hypoglycemie bij mensen met diabetes onze hypoglycemie gids.

Kun je een hypo krijgen met een insulinepomp?

Hypoglycemie is de meest voorkomende bijwerking van insulinetherapie ^[4]. Als je diabetes hebt en insuline gebruikt - via injecties of een insulinepomp - loop je dit risico. In een groot wereldwijd onderzoek onder mensen met diabetes die insuline gebruiken, rapporteerden 4 op de 5 mensen met diabetes type 1 en bijna de helft van de mensen met diabetes type 2 ten minste één keer een hypo in een periode van 4 weken ^[3]. 

Het risico op hypoglycemie kan lager zijn voor mensen die een insulinepomp gebruiken, maar hypo’s kunnen nog steeds voorkomen ^[4].

Hypo’s voorkomen met een pomp

Je kunt helpen om het aantal episodes van hypoglycemie te verminderen door samen met je zorgteam hogere bloedglucosestreefwaarden in te stellen als dit voor jou geschikt is ^[1]. 

Als je bijvoorbeeld vaak hypo’s hebt na een behandeling met meerdere injecties, kun je met een insulinepomp samen met je zorgverlener hogere bloedglucosestreefwaarden instellen door een basale insulinesnelheid in te stellen die lager is dan normaal ^[1]. Dit zal je bloedglucosewaarden verhogen en de frequentie van je hypo’s verminderen ^[1].

Na 6-8 weken in een hoger bloedglucosebereik te zijn gebleven, kan de basale hoeveelheid weer worden verhoogd en kan de bloedglucosedoelwaarde weer dichter bij normaal worden gebracht ^[1]. Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat deze techniek hypoglycemieonbewustzijn kan omkeren ^[1]. 

Bepaalde typen insulinepompsystemen zijn uitgerust met een alarm dat hypo’s voorkomt en de gebruiker waarschuwt dat de bloedglucose is gedaald of gaat dalen ^[5]. 

Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat insulinepompen met een geïntegreerde sensor voor continue glucosemonitoring (CGM) kunnen helpen bij het voorkomen van hypoglykemische episodes tijdens de nacht, met behulp van algoritmen die hypo’s voorspellen en de insulinetoediening opschorten ^[6].
 

Hypo’s voorkomen tijdens het sporten

Om een hypo te voorkomen wanneer je van plan bent om te gaan sporten, kun je de basale hoeveelheid insuline van je pomp tijdelijk verlagen ^[7]. Sommige experts raden aan om een tijdelijke basale hoeveelheid in te stellen van 70% van de gebruikelijke basale hoeveelheid, te beginnen 60 minuten voor de inspanning en 60 minuten erna ^[7]. 

Als je spontaan hebt getraind, moet je aan het begin van de trainingssessie extra koolhydraten nemen om hypo’s te voorkomen ^[7].

Ander onderzoek heeft uitgewezen dat het verlagen van de basale hoeveelheid met 80% of het helemaal stoppen van de pomp een goede optie is om hypo’s te voorkomen na matige of intensieve inspanning drie uur na de lunch ^[8].

Hypo’s behandelen met een insulinepomp

Als je een lichte hypoglycemie hebt, laat de insulinepomp dan draaien ^[9]. Neem 10-20 gram glucose en controleer 10-15 minuten later de bloedglucosespiegel ^[9]. Herhaal deze stappen als de bloedglucose nog steeds laag is ^[9]. 

Als je vaak hypo’s hebt en niet wilt eten om de hypo te behandelen, kun je in plaats daarvan de basale hoeveelheid van je pomp verlagen [1]. Als dit niet werkt, kun je je hypo behandelen met glucosetabletten ^[1].

Bij ernstige hypoglycemie (waarbij hulp van derden - hulp van iemand anders - nodig is), moet de insulinepomp worden gestopt ^[9]. Voedsel dat moet worden doorgeslikt, moet worden vermeden, glucogel moet op het tandvlees worden aangebracht en glucagon moet worden toegediend ^[9].

Als de bloedglucosespiegels eenmaal zijn hersteld, is het meestal niet nodig om een koolhydraatrijke snack te eten die lang werkt als je een insulinepomp gebruikt ^[9]. Als je wel koolhydraten eet, moeten alle extra koolhydraten die je binnenkrijgt na herstel van een hypo worden aangevuld met insuline ^[7].

Sommige experts raden aan om een tijdelijke basale hoeveelheid van 50% in te stellen als je binnen een uur twee keer een hypoglycemie hebt ^[7]. Als de bloedglucosespiegel binnen 2 uur na een hypo hoger is dan 106mg/dL (6 mmol/L), moet er geen correctiebolus worden toegediend ^[7]. 

Lees voor meer informatie over de behandeling van milde en ernstige hypo’s ons artikel over behandeling en preventie van hypoglycemie.

Maken pompen hypo’s erger of beter?

Het gebruik van een insulinepomp kan hypo’s helpen voorkomen en de risico's van hypoglycemie verminderen ^[9].

Er zijn echter risico's verbonden aan insulinepompen en de apparaten zijn niet geschikt voor iedereen ^{[9, 10]}.

De voordelen van insulinepompen voor hypo’s

Enkele voordelen van het gebruik van insulinepompen bij hypo's zijn: 

Flexibiliteit: Insulinepompen kunnen helpen de bloedglucose te verlagen zonder het risico op hypo’s te verhogen, omdat ze meer flexibiliteit mogelijk maken ^{[9, 10]}. In tegenstelling tot traditionele langwerkende insuline, die niet kan worden vertraagd of gestopt als het eenmaal is geïnjecteerd, kan de snelwerkende basale insuline die door een pomp wordt toegediend worden onderbroken, vertraagd, gespreid over een paar minuten of een paar uur, of verhoogd voor verschillende periodes ^[10]. Door deze flexibiliteit kan de gebruiker de instellingen direct aanpassen aan dagelijkse activiteiten of veranderingen in de routine ^[9].

Precisie: Met pompen kun je insuline ook veel nauwkeuriger toedienen dan met injecties ^[10]. De kleine doses insuline kunnen consistenter en stabieler worden opgenomen ^[10]. Grotere hoeveelheden insuline uit injecties worden daarentegen mogelijk niet goed opgenomen, wat hypoglycemie of hyperglycemie kan veroorzaken ^[10]. 

Minder nachtelijke hypo’s: insulinepompen worden in verband gebracht met een significante afname van nachtelijke hypoglycemieën in vergelijking met MDI-therapie (meervoudige dagelijkse injectie) ^[5].

Insulinepomp en hypo's: de risico's

Aan de andere kant zijn er enkele aspecten van het gebruik van een insulinepomp die het risico op hypoglycemie kunnen verhogen: 

Onjuiste instellingen: Verkeerde instellingen in de pomp kunnen hypo's (en hypers) veroorzaken ^[9]. Te veel insuline toedienen, omdat je de bolusdosis te hoog hebt ingeschat of omdat de insuline zich heeft opgestapeld van eerdere doses, kan hypos veroorzaken ^{[1, 9]}.

Gemotiveerd zijn: Insulinepompen zijn niet de juiste keuze voor iedereen - gebruikers van insulinepompen moeten gemotiveerd zijn en in staat zijn om de technologie op de juiste manier te gebruiken ^[10]. Zonder motivatie heeft insulinepomptherapie niet meer kans van slagen dan injecties om je bloedglucose binnen bereik te houden en zowel hypers als hypo's te vermijden ^[5].

Gewichtstoename: Gewichtstoename is in verband gebracht met intensieve insulineregimes ^[1]. In één onderzoek werd de grootste gewichtstoename in verband gebracht met een verhoogde frequentie van ernstige hypoglykemieën ^[1].

 

Het gebruik van een insulinepomp kan hypos helpen voorkomen en de frequentie ervan verminderen [9]. Er zijn echter ook risico's verbonden aan het gebruik van een pomp [1, 5, 9, 10]. Weten hoe je de insulinepomp op de juiste manier gebruikt, is essentieel voor het voorkomen en behandelen van hypos [5, 9, 10].

V87_06-2024
 

Show me: 118108116

Wat zijn vegetarische en veganistische diëten?

Over het algemeen sluiten vegetarische diëten vlees, zeevruchten of andere producten die deze voedingsmiddelen bevatten uit ^{[2, 3]}. Deze diëten bestaan voornamelijk uit granen, groenten, fruit, peulvruchten, zaden en noten ^[3].

Er is echter variatie binnen vegetarische diëten. Ze kunnen grofweg worden onderverdeeld in:

• Het lacto-ovo vegetarische dieet, ook wel gewoon vegetarisch dieet genoemd. Dit dieet sluit zeevruchten en vlees uit, maar bevat wel zuivel (melk, kaas, boter, yoghurt enzovoort) en eieren ^[3].
• Het veganistische dieet, dat naast vlees en zeevruchten ook zuivel, eieren en andere dierlijke producten uitsluit ^[3].

In het algemeen worden vegetarische diëten vaak in verband gebracht met een aantal gezondheidsvoordelen ^{[2, 3]}. Enkele gezondheidsvoordelen van vegetarische diëten zijn ^[3]: 

• Lager risico op hartaandoeningen
• Lager cholesterolgehalte 
• Lager risico op hypertensie (hoge bloeddruk)
• Lager risico op diabetes type 2
• Lagere BMI (body mass index)
• Minder kanker in het algemeen

Over het algemeen kunnen deze voordelen voor de gezondheid komen doordat vegetarische diëten over het algemeen lagere gehaltes verzadigd vet en cholesterol bevatten, evenals hogere gehaltes aan belangrijke voedingsstoffen zoals vezels, magnesium, kalium, vitamine C en vitamine E (onder andere) ^[3]. 

Aan de andere kant bestaat er bezorgdheid over de vraag of aan de voedingsbehoeften die nodig zijn tijdens de babytijd, kindertijd en adolescentie kan worden voldaan bij het volgen van een vegetarisch of veganistisch dieet ^[2]. Veganistische en vegetarische diëten kunnen leiden tot lagere niveaus van vitamine B12, calcium, vitamine D, zink en vetzuren ^{[2, 3]}.

Een vegetarisch dieet voor mensen met diabetes volgen

Naast hun algemene gezondheidsvoordelen is aangetoond dat vegetarische diëten gunstig kunnen zijn voor het voorkomen van diabetes en het verbeteren van de bloedsuikerbeheersing bij mensen met type 2 diabetes ^{[4, 5]}.

In het geval van type 1 diabetes is het onduidelijk of een vegetarisch dieet kan helpen bij het verbeteren van de behandeling van de aandoening ^[5]. Er zijn echter enkele onderzoeken die gezondheidsvoordelen hebben gevonden voor mensen met type 1 diabetes die een vegetarisch dieet voor diabetici volgen ^{[5, 6]}.

Als je diabetes type 1 hebt, kan een vegetarisch dieet een gezonde optie voor je zijn - maar als je erover denkt om op dit dieet over te stappen, zijn er een paar dingen waar je op moet letten ^[1]. Het is het beste om met jouw zorgteam te overleggen voordat je een nieuw dieet gaat volgen ^[1].

Is vegetariër zijn goed voor diabetes? Mogelijke voordelen

Vegetariërs hebben over het algemeen een lagere body mass index (BMI) en een hogere insulinegevoeligheid dan omnivoren, wat gunstige effecten kan hebben op de preventie van type 2 diabetes ^[4]. Volgens sommige onderzoeken zou de consumptie van volle granen, fruit en groenten - vooral bladgroenten en wortelgroenten - bijzonder gunstig zijn ^[4]. 

Het is ook gebleken dat het volgen van een vegetarisch dieet de bloedsuikerspiegel verbetert bij mensen die al diabetes hebben ^[4].

In het algemeen wordt een verhoogde inname van volle granen, fruit, groenten en peulvruchten algemeen aanbevolen voor zowel type 1- als type 2-diabetes, omdat deze voedingsmiddelen de bloedglucosehuishouding kunnen verbeteren ^[5]. Met name de grote hoeveelheid vezels in deze voedingsmiddelen kan de bloedglucose na de maaltijd verlagen bij mensen met diabetes type 1 of type 2 ^[5].

Daarnaast verlagen de lagere gehaltes aan verzadigde vetten in plantaardige voeding de cardiovasculaire risicofactoren, en deze afname kan potentiële voordelen bieden voor mensen met diabetes ^[6].

Eén onderzoek onderzocht zowel mensen met diabetes type 1 als mensen met diabetes type 2 die acht weken lang een vegetarisch dieet volgden ^[6]. De studie vond de volgende gezondheidsvoordelen voor alle deelnemers ^[6]:

• Verbeterde HbA1c niveaus 
• Lagere totale cholesterolwaarden
• Lager HDL-cholesterol (high-density lipoproteïne)
• Gewichtsverlies
• Lagere niveaus van lipiden (vetten)

Het is echter vermeldenswaard dat de triglycerideniveaus (een ander type vet) in sommige gevallen hoger waren ^[6].

Vegetarische diëten en diabetes: enkele voorbehouden

Er zijn enkele potentiële risico's verbonden aan het volgen van een vegetarisch dieet, vooral als je diabetes hebt.

Het elimineren van vlees- en viseiwitten kan leiden tot het consumeren van meer koolhydraten met het vegetarische dieet ^[2]. Dit kan op zijn beurt de bloedsuikerspiegel verhogen en leiden tot gewichtstoename ^[2]. Daarom is het belangrijk om de glycemische belasting van koolhydraten te controleren en de insuline-inname hierop af te stemmen ^[2]. 

Vegetariër zijn betekent ook niet dat je geen risico loopt op het eten van ongezond, bewerkt voedsel ^[1]. Een gezond vegetarisch dieet bestaat uit hele voedingsmiddelen, dus je moet geraffineerde en bewerkte voedingsmiddelen die additieven bevatten vermijden ^[1]. 

Het eten van veel vezels is ook belangrijk. Een hoge vezelinname in je dieet zorgt voor een langzamere vertering van plantaardige eiwitten, wat weer kan leiden tot een betere glycemische controle ^[1]. Er zijn een paar manieren om je vezelinname te verhogen, zoals het eten van de hele vrucht - inclusief de schil - in plaats van vruchtensap te drinken ^[1].

Zowel veganistische als vegetarische diëten gaan gepaard met een risico op een tekort aan bepaalde voedingsstoffen, zoals vitamine B12 en n-3 vetzuren, dus dit moet mogelijk worden gecontroleerd en aangevuld ^[2].

Veganistisch dieet en type 1 diabetes

Als je diabetes type 1 hebt, kan een veganistisch dieet (ook bekend als een plantaardig dieet) je helpen om je diabetes beter te beheren ^[1]. 

Het wordt echter aanbevolen om eerst met je zorgteam te praten en meer te weten te komen als je wilt overstappen op een veganistisch dieet ^[1].

De voordelen van een veganistisch dieet voor type 1 diabetes

De voordelen van een veganistisch dieet voor type 2 diabetes zijn goed gedocumenteerd ^[5]. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat een vetarm veganistisch dieet de insulinegevoeligheid en glycemische controle kan verbeteren bij mensen met type 2 diabetes ^[5]. Een ander onderzoek toonde ook aan dat veganisme, van alle vegetarische diëten, geassocieerd was met het laagste risico op type 2 diabetes ^[4].

Voor type 1 diabetes is het bewijs schaarser en veganistische diëten zijn nog niet getest in gerandomiseerde onderzoeken ^[5].

Sommige casestudies hebben echter gesuggereerd dat een veganistisch dieet de insulinegevoeligheid kan verbeteren, de behoefte aan insuline kan verminderen en de glycemische controle bij mensen met type 1-diabetes kan verbeteren ^[5].

Veel studies hebben aangetoond dat vetarme, plantaardige diëten het risico op obesitas en cardiovasculaire aandoeningen verminderen, dus het is redelijk om te verwachten dat het verminderen van verzadigd vet als onderdeel van een veganistisch dieet vergelijkbare voordelen zou hebben bij mensen met type 1 diabetes ^[2].

Type 1-diabetes en een veganistisch dieet: enkele voorbehouden

Als je diabetes type 1 hebt en een veganistisch dieet wilt volgen, zijn er een paar dingen waar je rekening mee moet houden.

Ten eerste kan een veganistisch dieet hoger zijn in koolhydraten ^{[2, 5]}. Naast het verhogen van de bloedglucose, vereist het eten van meer koolhydraten een aanpassing van insuline, wat kan leiden tot gewichtstoename en overgewicht ^[2]. Het is belangrijk om je koolhydraatinname in de gaten te houden als je overschakelt op een veganistisch dieet, dus het wordt sterk aangeraden om met een voedingsdeskundige te praten en/of je gezondheidsteam te raadplegen voordat je overschakelt op dit dieet ^[1]. Je gezondheidsteam kan je helpen om je koolhydraatinname in de gaten te houden, en ze kunnen je ook supplementen voorschrijven (zoals vitamine B12) om tekorten te voorkomen ^[1].

Veganisten lopen ook een hoger risico op onvoldoende vetinname en onvoldoende calcium ^[2]. Kies voor groenten met weinig oxalaat en fytaat, sojaproducten, calciumrijk mineraalwater, noten en zaden voor goede calciumbronnen ^[2]. 

Als je overschakelt op een veganistisch dieet, wil je misschien je bloedsuikerspiegel beter in de gaten houden. Een recente casestudy beschreef herhaalde en onverwachte episodes van hypoglycemie die zich voordeden in de eerste paar dagen tot enkele weken na het overstappen op een veganistisch dieet ^[5].

Diabetes vegetarische recepten

Er zijn veel online bronnen die geweldige ideeën bieden voor vegetarische en veganistische recepten. 

De American Diabetes Association (ADA) heeft een Diabetes Food Hub waarmee je recepten op maat kunt zoeken. Vink gewoon de vakjes 'veganistisch' of 'vegetarisch' aan in de receptenfilter of typ 'vegetarisch recept' in het zoekvak ^[7].

De ADA heeft ook boeken gepubliceerd zoals 'The American Diabetes Association Vegetarian Cookbook', dat je hier op Amazon kunt kopen, en 'Vegetarian Pleasures: Quick & Easy Menus for People With Diabetes', hier te koop bij Amazon.

Andere websites met diabetesvriendelijke vegetarische en veganistische recepten zijn onder andere:

• BBC Good Food (Engels) 
• Diabetic Gourmet Magazine (Engels)
• Manjula’s Kitchen (Engels)
• Delicious Magazine (Engels)

Je gezondheidsteam kan je misschien de weg wijzen naar andere online bronnen en vegetarische diabetesrecepten.

 

Overschakelen op een diabetesvriendelijk vegetarisch of veganistisch dieet kan een gezonde optie zijn met veel voordelen. Er zijn echter ook beperkingen waar je je bewust van moet zijn en je moet je zorgteam raadplegen voordat je op deze diëten overstapt ^{[1, 6]}.

 

V56_04-2024

Show me: 107111123

Wat is eiwit?

Een eiwit is een stof die bestaat uit een reeks bouwstenen die aminozuren worden genoemd ^[3]. Eiwitten zijn overal in het lichaam aanwezig en vormen een belangrijk deel van de structuur van spieren en andere weefsels ^[3]. Eiwitten vormen ook de basis van een groot aantal andere essentiële moleculen in het lichaam, waaronder hormonen en enzymen ^[3]. 

We krijgen eiwitten uit verschillende bronnen binnen via onze voeding ^[3]. Eiwit kan afkomstig zijn van dierlijke bronnen (zoals eieren, melk, vlees, vis en gevogelte) of van plantaardige bronnen (zoals groenten, fruit, granen en peulvruchten) ^[3]. 

Koolhydraten zijn niet de enige manier waarop je lichaam de energie kan genereren die het nodig heeft - eiwitten kunnen ook worden afgebroken en gebruikt als energiebron ^[3].

Hoe beïnvloedt eiwit type 1 diabetes?

Bij type 1 diabetes ligt er vaak meer nadruk op koolhydraten in maaltijden. Dit komt omdat koolhydraten in je lichaam veranderen in glucose (om te worden gebruikt als energie), dus hebben ze meer invloed op je bloedglucosespiegel dan andere voedingsmiddelen ^{[2, 3]}. Koolhydraten in voeding zorgen ervoor dat je bloedsuikerspiegel hoger wordt nadat je ze hebt gegeten dan wanneer je eiwitten of vetten eet ^[4].

Bij mensen met diabetes type 2 lijkt eiwit de insulinerespons in het lichaam te verhogen zonder dat de plasmaglucosespiegel stijgt ^[5]. Het directe effect van eiwitten op de bloedglucosespiegel bij type 1-diabetes is echter minder duidelijk ^[5].

Hoeveel eiwit moet iemand met type 1 diabetes per dag eten?

Elke persoon met diabetes is anders, dus wat jij moet eten om je doelen te halen is niet hetzelfde als iemand anders ^[5]. Als je merkt dat je dieet je problemen geeft om je bloedglucose binnen je streefbereik te houden, kun je dit bespreken met je zorgteam.

Er zijn veel manieren om te beslissen wat u gaat eten, meestal aangeduid als maaltijdplanning ^[2]. Eén manier wordt de 'bord' methode genoemd ^[2].

Stel je hierbij voor dat je bord in vakken is verdeeld ^[2]. Als richtlijn zou je ernaar kunnen streven om de helft van je bord te vullen met niet-zetmeelrijke groenten, een kwart met granen of zetmeelrijke groenten, en het resterende kwart gevuld met eiwitten ^[2].

Dit is natuurlijk slechts een richtlijn en houdt geen rekening met andere gezondheidsproblemen of individuele behoeften die je kunt hebben. Je diabetesteam of diëtist kan je meer ideeën geven over hoe je een maaltijd kunt plannen.

Eiwitten kiezen als je diabetes type 1 hebt

Als je richtlijnen leest voor het omgaan met diabetes of voor het plannen van maaltijden, zul je merken dat veel bronnen veel meer aandacht besteden aan het koolhydraat- en vetgehalte van voedsel. Dit komt doordat koolhydraten meer in verband worden gebracht met een stijging van de bloedsuikerspiegel ^[4], en het eten van meer van bepaalde soorten vetten in verband kan worden gebracht met hartproblemen ^[6].

Gelukkig zijn er veel verschillende opties om uit te kiezen bij het opnemen van eiwitten in je dieet. Enkele goede eiwitbronnen zijn ^[2]:

• Mager vlees
• Kip of kalkoen zonder vel
• Vis
• Eieren
• Noten en pinda's
• Gedroogde bonen en sommige erwten (zoals kikkererwten)
• Vleesvervangers zoals tofu

Hoewel al deze voedingsmiddelen goede eiwitbronnen zijn, bevatten ze ook hoeveelheden vetten. Als je twijfelt, lees dan het etiket of praat met je zorgteam of diëtist voor meer informatie over de inhoud van voedingsmiddelen.

Verhogen eiwitten de bloedsuikerspiegel?

Koolhydraten worden in het lichaam omgezet in glucose en kunnen daarom de bloedglucose sneller laten stijgen dan andere voedingsmiddelen, zoals eiwitten en vetten ^{[2, 4]}.

Daarom richten de huidige manieren om de dosis insuline te berekenen die je moet innemen zich op het koolhydraatgehalte van de maaltijd ^[7].

Eén onderzoek naar kinderen met type 1 diabetes suggereerde dat eiwitrijke maaltijden kunnen leiden tot een stijging van de bloedglucose en dat een verhoogde dosis insuline nodig kan zijn om hyperglycemie (hoge bloedglucose) te voorkomen ^[7]. 

Er is momenteel echter niet genoeg bewijs met betrekking tot de invloed van eiwitten op de bloedglucosespiegel na het eten, of klinisch advies voor optimaal beheer van eiwitrijke maaltijden om dit met zekerheid te kunnen zeggen ^[7].

Mag iemand met type 1 diabetes eiwitshakes?

Eiwitshakes worden al enige tijd gebruikt door topsporters, waaronder mensen met type 1 diabetes ^[8]. Eén studie heeft beschreven hoe ze routinematig worden gebruikt als onderdeel van het individuele managementplan om het herstel na de wedstrijd te bevorderen bij topwielrenners ^[8].

Studies als deze kunnen aantonen dat ze geschikt zijn voor sommige mensen, maar ze zijn misschien niet voor iedereen toepasbaar. Deze mensen hebben toegang tot een team van artsen, verpleegkundigen en diëtisten om gespecialiseerde dieetplannen en trainingsschema's voor hen op te stellen, wat de meeste mensen niet hebben.

Er is momenteel geen onderzoek gedaan naar het gebruik van eiwitshakes bij mensen met type 1 diabetes die niet intensief trainen. Als je overweegt om eiwitshakes te gaan gebruiken, of zelfs maar je eetpatroon aan te passen, dan kun je dit het beste bespreken met je diëtist en je diabeteszorgteam. Zij kunnen je adviseren over aanpassingen in je dieet die je bloedglucosemanagement niet verstoren.

Eiwit en nierschade

Langdurige diabetes kan leiden tot complicaties zoals hartproblemen, problemen met het gezichtsvermogen en nierschade ^[9]. 

Nieraandoeningen kunnen direct worden veroorzaakt door diabetes, maar ook indirect - door factoren zoals hoge bloeddruk (hypertensie) ^[9].

Er is een kleine hoeveelheid bewijs dat een matige verlaging van het eiwitgehalte in je dieet - naast het gunstige effect van antihypertensieve behandeling - de prognose kan verbeteren voor mensen met een nierziekte veroorzaakt door type 1 diabetes ^[10]. 

De richtlijnen van de American Diabetes Association (ADA) raden een dieet met minder eiwitten echter niet aan voor mensen met diabetes en een nierziekte, omdat er bewijs is dat dit de bloedglucose of de snelheid waarmee de nierfunctie afneemt niet lijkt te verminderen ^[5].

Als je diabetes type 1 en nierproblemen hebt, kan je behandelteam je adviseren over eventuele veranderingen in je dieet, waaronder het verminderen van de hoeveelheid eiwitten die je eet.

 

Eiwit is een zeer belangrijk onderdeel van je dieet, maar moet worden gegeten als onderdeel van een verscheidenheid aan voedingsmiddelen ^[2]. Terwijl we weten dat het eten van meer koolhydraten direct leidt tot verhoogde bloedglucosewaarden ^[4], is de relatie tussen eiwitten en bloedglucosewaarden minder duidelijk ^[5].

Er zijn een aantal eiwitbronnen die je in je dieet kunt opnemen ^[2]. Je zorgverleners, vooral diëtisten, kunnen je meer advies geven over hoe je eiwitten in je dieet kunt opnemen en je helpen bij het samenstellen van maaltijdplannen die je lekker vindt.

Als je meer wilt weten over de relatie tussen maaltijden en bloedglucose of over hoe je je voeding kunt kiezen, dan kan onze pagina over eten met diabetes je helpen.

 

V52_04-2024

Show me: 121117116

113108113

• Lees meer over Ontdek wat de t:slim X2 en zijn nieuwe 7.7 update te bieden hebben

Nieuwste update voor Control-IQ

Softwareversie 7.7 maakt het mogelijk om Control-IQ op de t:slim X2 insulinepomp te gebruiken in combinatie met zowel de Dexcom G6 als de nieuwe Dexcom G7 CGM glucose sensor. Daarmee is de t:slim X2 de eerste insulinepomp die gekoppeld kan worden met de Dexcom G7. Daarnaast zijn er nog een aantal andere functies toegevoegd en zijn er softwarematige verbeteringen doorgevoerd. 

Jouw t:slim X2 insulinepomp updaten doe je gewoon van thuis uit

Om de t:slim X2 insulinepomp bij te werken, heb je het volgende nodig:

• Jouw unieke Update ID-nummer (dat je per e-mail hebt ontvangen of aan te vragen via onderstaand formulier).
  • Tijdens de update zal je deze code twee maal nodig hebben.
• Een laptop of desktop computer
• Een stabiele internetverbinding. Als je gebruik maakt van een laptop, moet je zorgen dat deze gedurende het half uur dat nodig is om het bijwerken van de software te voltooien, is aangesloten op een stopcontact
• Een Tandem oplaadkabel voor de pomp - deze kabel wordt ook gebruikt om de pomp te updaten
• Je t:slim X2 insulinepomp met minimaal 20% batterij om de update te starten
• Een alternatief om insuline mee toe te dienen, bijvoorbeeld een injectiepen- of -spuit met ultra kortwerkende insuline, voor het geval dat er zich een probleem zou voordoen tijdens het bijwerken van je insulinepomp. Deze zaken moeten trouwens altijd in je noodset zitten en deze set moet je te allen tijde bij je dragen

Tandem Device Updater

De Tandem Device Updater is een te installeren softwareprogramma op je computer dat je toelaat om de software op je pomp bij te werken.

De Tandem Device Updater moet automatisch starten zodra je deze op de computer hebt geïnstalleerd. Volg de aanwijzingen op het scherm om je t:slim X2-insulinepomp bij te werken. Het proces wordt normaliter binnen 10 minuten voltooid.
Als de Updater een situatie detecteert waardoor het proces onderbroken wordt, zie je een foutmelding op je computerscherm. Volg de instructies op het scherm om de foutstatus op te lossen en verder te gaan met het bijwerken, of neem contact op met je lokale technische klantenondersteuning van Tandem. 

Kies een goed tijdstip om alle insulinetoediening te stoppen, je infusieset los te koppelen en je reservoir te verwijderen. We raden aan de update uit te voeren op het moment dat je klaar bent om je reservoir te vervangen.
Hou er rekening mee dat je na het bijwerken van je t:slim X2-insulinepomp niet meer kunt terugkeren naar de vorige softwareversie die op je pomp was geïnstalleerd.

Vraag hier jouw unieke Update ID aan

Je ontvangt jouw unieke update code binnen de 24 uur na de aanvraag.

Show me: 109123111

Hypoglycemie, of lage bloedglucose, treedt op wanneer je bloedglucosewaarden dalen tot een punt dat schadelijk kan zijn ^{[1, 2]}.

Hypoglycemie komt vaak voor bij mensen met type 1 diabetes en bij mensen met type 2 diabetes die insuline of andere diabetesmedicatie gebruiken ^[2]. In een grote wereldwijde studie onder mensen met diabetes die insuline gebruiken, meldde 4 op de 5 mensen met type 1 diabetes en bijna de helft van de mensen met type 2 diabetes ten minste één hypoglykemisch incident gedurende een periode van één maand ^{[2, 6]}.

Hypoglycemie veroorzaakt problemen die soms ernstig kunnen zijn ^[1], maar het goede nieuws is dat er stappen zijn die je kunt nemen om hypoglycemie (ook wel hypos genoemd) te herkennen, voorkomen en behandelen ^{[1, 2, 3]}.

Het herkennen van hypoglycemie

Verschillende mensen kunnen verschillende symptomen van lage bloedglucose hebben ^[3]. Het leren herkennen van je eigen symptomen kan je helpen om een hypo vroegtijdig te herkennen ^[3].

Het is een goed idee om de symptomen die voor jou gebruikelijk zijn op te schrijven, zodat je ze gemakkelijker kunt herkennen ^[3].

Opmerken van de symptomen

Veel voorkomende symptomen van milde tot matige hypoglycemie zijn onder andere, maar niet beperkt tot ^{[2, 3, 4]}:

• Trillen
• Hongergevoel
• Vermoeidheid
• Prikkelbaarheid
• Snelle of onregelmatige hartslag
• Verwarring
• Duizeligheid of licht in het hoofd
• Wazig zicht
• Hoofdpijn

Voor een volledige lijst van mogelijke symptomen kun je onze gids over hypoglycemiesymptomen en -oorzaken lezen.

Controleer je bloedglucosewaarden

Als je bovenstaande symptomen ervaart, dien je je bloedglucosewaarden te controleren ^[3]. Dit is de enige manier om zeker te weten of je een hypoglycemie ervaart ^[3].

Hypoglycemie wordt meestal beschouwd als optredend wanneer de bloedglucose onder de 70 mg/dL daalt ^[1]. Deze drempel kan echter verschillend zijn voor jou ^[3]. Raadpleeg je zorgteam om het voor jou te lage niveau vast te stellen ^[3].

Als je om welke reden dan ook je bloedglucose niet kunt controleren, dien je de episode toch te behandelen alsof het een hypo is en daarna te testen wanneer mogelijk ^{[1, 3]}.
 

Hypobehandeling: hoe behandel je een hypo zelf?

Deze tips vervangen in geen enkel geval de aanbevelingen van je arts.

Om een hypoglycemie-episode zelf te behandelen, kun je de '15-15-regel' volgen ^[3]:

1. Neem 15 gram koolhydraten (koolhydraten) om je bloedglucose te verhogen, wacht 15 minuten en controleer het dan opnieuw ^[3].
2. Als je bloedglucose nog steeds laag is, herhaal stap 1 ^{[2, 3]}.
3. Controleer opnieuw je bloedglucosewaarden ^[2].
4. Herhaal de bovenstaande stappen totdat je bloedglucose weer minimaal 70 mg/dL of je streefbereik is ^{[2, 3]}.

Als je om welke reden dan ook niet direct kunt testen of als je je zorgen maakt over hypoglycemie, is het het beste om eerst te behandelen en te controleren wanneer mogelijk ^[1].

Welke koolhydraten te nemen

Je kunt je koolhydraten eten of drinken ^[2]. Voorbeelden van 15-20 gram koolhydraten zijn onder andere:

• Vier glucose-tabletten ^[2]
• Eén tube glucosegel ^[2]
• Een half kopje vruchtensap ^[2]. Dit mag geen laagcalorische, dieet- of suikerarme optie zijn ^{[2, 3]}.
• Een half blikje suikerhoudende frisdrank - ook hier geldt: geen laagcalorische of verminderde suiker ^[2]
• Eén eetlepel suiker of honing ^[2]
• Harde snoepjes of jelly beans (zie voedingslabel voor hoeveel er nodig zijn voor 15 gram koolhydraten) ^[3]

Notities en speciale voorzorgsmaatregelen

Als je nierziekte hebt, moet je sinaasappelsap vermijden, omdat dit veel kalium bevat ^[2]. Appel-, druiven- of cranberrysap zijn goede alternatieven ^[2].

Complexe koolhydraten, of voedingsmiddelen die naast koolhydraten ook vetten bevatten, zoals chocolade, moeten als behandeling worden vermeden omdat ze de opname van glucose vertragen ^[3].

Als je type 2 diabetes hebt, moet je bronnen van koolhydraten die ook veel eiwitten bevatten vermijden om hypoglycemie te voorkomen ^[4]. Deze kunnen de insulinerespons van het lichaam verhogen en je bloedglucose mogelijk niet verhogen ^[4].

Je bent misschien geneigd om zoveel mogelijk te eten totdat je je beter voelt ^[3]. Dit kan echter leiden tot een snelle stijging van je bloedglucose ^[3]. Het volgen van de stappen van de 15-15-regel hierboven kan helpen om je bloedglucose binnen het gewenste bereik te houden ^[3].

Na een hypo

Nadat je bloedglucose weer binnen het gewenste bereik is, eet een maaltijd of een snack om te voorkomen dat het weer daalt ^{[3, 4]}. Als je volgende maaltijd meer dan een uur verwijderd is, neem dan in plaats daarvan een snack ^[2]. Dit kan bijvoorbeeld crackers of een stuk fruit zijn ^[2].

Zodra je hypoglycemie voorbij is, kun je je normale activiteiten hervatten ^[1].

Als je ernstige hypoglycemie had en glucagon nodig had (wat we hieronder behandelen), laat dit dan weten aan je zorgverlener ^{[1, 3]}. Ze kunnen overwegen je bloedglucosedoel aan te passen om toekomstige hypos te voorkomen, of overwegen om een continue glucosemonitor (CGM) te gebruiken om herhaling van hypos te voorkomen ^[1].

Het is goed om te weten dat je na een hypo mogelijk gedurende 48-72 uur minder gevoelig bent voor de vroege symptomen van een andere hypo ^[1]. Dit kan ertoe leiden dat je minder snel de tekenen van een hypo opmerkt en meer vatbaar bent voor een volgende hypo ^[1].  Controleer daarom regelmatiger je bloedglucose ^[1].

Behandeling van een hypo in noodgevallen

Als een hypo niet wordt behandeld en de bloedglucosespiegel blijft dalen, kunnen de hersenen mogelijk minder goed gaan functioneren omdat ze niet genoeg glucose krijgen. ^[3]

Als de hersenen te lang een tekort van glucose ervaren, kun je de volgende symptomen ervaren ^{[2, 3]}:

• Eplipetische anvallen ^[3]
• Bewusteloosheid (flauwvallen) ^[2]
• Coma ^[3]
• Overlijden (zeer zeldzaam) ^[3]

Als je een hypo hebt, die niet wordt behandeld en je uiteindelijk hulp nodig hebt om te herstellen, zoals bij een aanval of flauwvallen, wordt dit beschouwd als ernstige hypoglycemie ^[3].

Hoe ernstige hypos behandelen: glucagon

Om ernstige hypo's te behandelen, moet je mensen met wie je regelmatig contact hebt, zoals vrienden, familieleden of collega's, instructies geven over wat ze moeten doen om je te helpen in geval van ernstige hypoglycemie ^[3].

Ernstige hypo's worden behandeld met glucagon, een hormoon dat de lever stimuleert om de opgeslagen reserves van glycogeen om te zetten in glucose ^{[3, 5]}. De glucose wordt vervolgens in je bloedbaan vrijgegeven, waardoor je bloedglucosewaarden stijgen ^{[3, 5]}.

Glucagon wordt gebruikt wanneer de bloedglucose te laag is om te behandelen met de 15-15-regel ^[3]. Dit kan betekenen dat je het bewustzijn hebt verloren ^[5].

Glucagon is verkrijgbaar op doktersvoorschrift en wordt meestal geïnjecteerd of toegediend ^[3].

Je moet met je arts overleggen of je glucagon moet krijgen en zo ja, wanneer en hoe je het moet gebruiken ^[3].

Het glucagon-injectiepakket

Injecteerbaar glucagon is verkrijgbaar op doktersvoorschrift. Het kan worden verkocht als een injectiepakket of als een vooraf gevulde auto-injectorpen die klaar is voor gebruik ^{[3, 5]}.

Het glucagon-injectiepakket bevat meestal glucagon in poedervorm en een oplosmiddel waarmee je het moet mengen ^[5].

Het pakket of de auto-injector bevat een bijsluiter met instructies over hoe je het injectieapparaat moet gebruiken ^[5].

De persoon die je helpt, hoeft geen medisch professional te zijn om de injectie toe te dienen ^[4]. Familieleden, collega's of goede vrienden die je kunnen helpen in geval van een ernstige episode, moeten instructies krijgen over hoe ze glucagon moeten gebruiken ^{[3, 5]}.

Glucagon ontvangen als je bewusteloos bent

Als je bewusteloos bent, moet de persoon die je helpt je in de stabiele zijligging plaatsen (liggend op je zij) ^[1]. Dit is om verstikking te voorkomen in geval van misselijkheid en braken wanneer je weer bij bewustzijn komt ^{[1, 3]}.

Glucagon kan onder de huid of in een spier worden toegediend ^[5]. Volg de instructies van het pakket om de injectie toe te dienen op een van de volgende gebieden ^[3]:

• Billen
• Armen
• Dijen

Mensen reageren meestal op glucagon en komen binnen 5-15 minuten weer bij bewustzijn ^[3].

Zodra ze wakker zijn en in staat zijn om te slikken, moeten ze een bron van snelwerkende suiker zoals vruchtensap krijgen om de episode van lage bloedglucose te stoppen ^[5]. Geef vervolgens een bron van langwerkende suiker, zoals kaas of crackers ^[5].

Na het gebruik van glucagon moet jij of iemand anders contact opnemen met je arts of een zorgverlener ^[3]. Je moet bespreken hoe je ernstige hypoglycemie in de toekomst kunt voorkomen ^[3].

Spoedeisende hulp

Als je bezorgd bent, moet je nooit aarzelen om het noodnummer van de medische hulpdiensten in jouw land te bellen of iemand te vragen dit voor jou te doen ^[1].

De persoon die voor je zorgt tijdens een ernstige hypo moet in de volgende situaties het noodnummer voor jou bellen ^[1]:

• Je bent buiten bewustzijn en er is geen glucagon beschikbaar ^[1]
• Glucagon is beschikbaar, maar de persoon bij je weet niet hoe het te gebruiken ^[3]
• Je hebt de behandeling gehad, maar je bloedglucose blijft zeer laag 20 minuten na de behandeling of reageert niet zoals gewoonlijk op de behandeling ^[1]
• Je hebt een tweede dosis glucagon nodig ^[1]
• Je hebt de behandeling gehad maar voelt je nog steeds verward ^[1]

Als de persoon na 10 tot 15 minuten geen reactie vertoont op de injectie, moet er een nieuwe dosis worden toegediend ^[1].

Een medisch professional kan je glucagon rechtstreeks in een ader geven ^[1]. Dit zal ervoor zorgen dat je bloedglucose onmiddellijk stijgt ^[1].

Voorkomen van hypo's

Het beste wat je kunt doen om hypo's te voorkomen, is om je diabetes goed te beheren en jezelf te trainen om de vroege tekenen van een hypo op te merken voordat het erger wordt ^[3].

Bloedglucose controleren

Bloedglucosemonitoring is een bewezen methode om hypo's te voorkomen - hoe vaker iemand zijn bloedglucose controleert, hoe lager het risico op hypoglycemie ^[3]. Dit komt omdat testen je in staat stelt te zien wanneer je bloedglucose daalt en je in staat stelt het te behandelen voordat het erger wordt ^[3].

Indien mogelijk wordt aanbevolen om je bloedglucose te controleren ^[3]:

• Voor en na de maaltijden
• Voor en na lichamelijke activiteit
• Voor het slapengaan
• Tijdens de nacht (na intensieve lichaamsbeweging)

Als je routine of schema is veranderd, bijvoorbeeld door een nieuwe baan, intensievere lichaamsbeweging of reizen naar verschillende tijdzones, moet je vaker je bloedglucose controleren dan normaal ^[3].

Andere tips voor het voorkomen van hypoglycemie

Het begrijpen van de situaties die het risico op hypo's vergroten, is essentieel om ze te voorkomen ^[4]. Dit kan zijn ^[4]:

• Bij vasten
• Bij vertraagde maaltijden
• Tijdens en na het drinken van alcohol
• Tijdens en na lichamelijke activiteit
• Tijdens de slaap

Er zijn dingen die je kunt doen om hypo's in deze situaties te voorkomen, zoals ^[2]:

• Zorg ervoor dat je maaltijden, snacks en drankjes met voldoende koolhydraten eet die je bloedglucose binnen het juiste bereik houden ^[2]
• Draag snelwerkende koolhydraten bij je, zoals glucose-tabletten of sap ^[2]
• Als je alcohol drinkt, is het minder riskant om dit tegelijk met voedsel te doen ^[2]
• Controleer je bloedglucose voor, tijdens en na lichamelijke activiteit en pas je koolhydraatinname of insulinetherapie dienovereenkomstig aan ^[2]. Bijvoorbeeld, je kunt voor de activiteit een snack eten ^[2]

Overleg met je zorgteam over het aanpassen van je diabetesbeheerplan en andere stappen die je kunt nemen om hypo's te voorkomen ^[2].

 

Hypoglycemie komt veel voor bij mensen met type 1 diabetes en bij mensen met type 2 diabetes die insuline of andere diabetesmedicatie gebruiken ^[2].

Om je diabetes te beheren en hypo's te voorkomen, is het belangrijk om je bloedglucose zo vaak mogelijk te controleren en de symptomen te leren herkennen ^{[1, 3]}. Je kunt ook leren hoe je zelf je hypo's kunt behandelen ^[3].

Ernstige hypo's kunnen ernstig zijn ^[3], maar ze kunnen ook worden voorkomen en behandeld ^[3]. Het leren van strategieën en tips voor preventie kan je helpen ernstige hypo's te vermijden en de controle over je diabetes te behouden ^[3].

Je moet nooit bang zijn om het noodnummer in jouw land te bellen of iemand te vragen dit voor jou te doen als je je zorgen maakt over een ernstige hypo ^[1].

 

^V25_09-2023

Show me: 115109115