Met diabetes naar school, hoe kun je kinderen helpen?
Om je kind te helpen veilig te beginnen met zijn/haar nieuwe schooljaar en zijn/haar diabetes gedurende het schooljaar te beheersen, vind je hier een aantal aanbevelingen die je kunt opvolgen.
Het individuele zorgplan van jouw kind voorbereiden
Zelfs als de school van je kind al meerdere leerlingen met diabetes heeft, is de kans groot dat je kind, afhankelijk van zijn/haar leeftijd, temperament en onafhankelijkheidsniveau, zijn/haar eigen specifieke behandelings- en zorgbehoeften heeft [1,2]. Daarom wordt in de verschillende richtlijnen voor de klinische praktijk aangeraden om een individueel zorgplan op te stellen [1,2,3].
Het individuele zorgplan is een document waarin de specifieke behoeften van je kind wat betreft diabetesbeheer op school worden beschreven. Je kunt het schrijven met de hulp van de arts van je kind [1,2,3] en het omvat waarschijnlijk:
- je naam, de naam en geboortedatum van je kind, de leeftijd waarop je kind werd gediagnosticeerd met diabetes en het type diabetes [2] ;
- je telefoonnummer en het telefoonnummer van de arts van je kind en eventuele contactgegevens in geval van nood [2] ;
- hoe de bloedsuikerspiegel van je kind wordt gecontroleerd [2,3] ;
- toedieningsmethoden voor insuline en/of medicatie [2,3] ;
- informatie over het gebruik van bloedglucosemeters (en/of FGM/CGM) en apparaten voor het toedienen van insuline [2] ;
- symptomen en behandeling van hypoglykemie en hyperglykemie [2,3] ;
- voedingsadviezen [2,3] ;
- te nemen voorzorgsmaatregelen bij lichaamsbeweging [2,3] ;
- wat je kind zelfstandig kan doen en waar hij/zij hulp bij nodig heeft [2] ;
- je toestemmingsverklaring voor het verlenen van spoedeisende hulp aan je kind door aangewezen personeel van de school [2].
Communicatie met schoolpersoneel
Het verdient sterke aanbeveling om met het personeel op school te overleggen en ze de informatie te geven die ze nodig hebben om je kind vanaf de allereerste schooldag te helpen bij het beheersen van zijn/haar diabetes [2,3].
Daarom is het wellicht een goed idee om vóór de herfstvakantie een overleg te organiseren met de directeur, leerkrachten, de schoolverpleegkundige (indien van toepassing) en eventueel andere mensen die tijdens het schooljaar contact hebben met je kind [1,2].
Je kunt dit overleg gebruiken om alle betrokken personeelsleden (opnieuw) uit te leggen wat diabetes is, wat het beheer ervan inhoudt en wat er gedaan kan worden om [1,2,3,4]:
- je kind te helpen bij het controleren van zijn/haar bloedsuiker en bij het toedienen van insuline, indien op enig moment toezicht van een volwassene nodig is [2,3];
- je kind altijd zijn/haar bloedsuikermeter en een bron van snelwerkende suiker, om hypoglykemie te behandelen, bij de hand te laten hebben (op zijn/haar bureau of in zijn/haar schoolzak) [1,2,3,4]. Kits met glucagoninjecties moeten ook beschikbaar worden gesteld voor de behandeling van ernstige hypoglykemie en moeten in de koelkast worden bewaard [2,3];
- je informeren over het voedsel dat in de schoolkantine wordt geserveerd (hoeveelheid koolhydraten, portiegrootte) en over schoolactiviteiten [1,2,3];
- je kind toe te staan om te eten en naar het toilet te gaan wanneer dat nodig is [2,3];
- toegang te hebben tot een schone, besloten ruimte met een kraan voor zelfzorg [1,2,3,4];
- het beschikbaar stellen van een naaldencontainer en vuilnisbak voor gebruikte medische apparatuur, en een koelkast of andere koele plek om insuline te bewaren [1,2,4];
- je kind op elk moment toe te staan om naar de verpleegkundige of zorgcoördinator te gaan [3];
- het regelen van onderzoeken en tests indien nodig [1,2].
Dit overleg geeft je ook de mogelijkheid om het individuele zorgplan door te nemen, dat je van tevoren heeft voorbereid [1,2].
Wat moet je in de schooltas van je kind stoppen
Een andere aanbeveling uit de klinische richtlijnen is dat je ervoor zorgt dat je kind op school altijd de volgende dingen heeft:
- medische hulpmiddelen en/of medicatie en eventuele gebruiksaanwijzingen;
- suikerklontjes, een zoet drankje en een kleine snack;
- hun individueel zorgplan;
- een notitieboekje om de bloedsuikermetingen en medische voorvallen (hypoglykemie en hyperglykemie) op te schrijven [2,3].
Ten slotte is het een goed idee om regelmatig met het personeel op school te overleggen om ervoor te zorgen dat het schooljaar zo soepel mogelijk verloopt. De school moet je informeren over eventuele veranderingen in het rooster van je kind (bijv. specifieke sportactiviteiten of speciale maaltijden) en de bloedsuikerspiegel, zodat je de behandeling van je kind kunt aanpassen en de controle van de bloedsuiker kunt optimaliseren [1,2,3].
Bronnen
- S.E Lawrence. et al. Managing type 1 diabetes in school: Recommendations for policy and practice. Paediatr Child Health January/February 2015;20(1):35-44. doi: 10.1093/pch/20.1.35.
- Bratina N, Forsander G, Annan F, et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018: Management and support of children and adolescents with type 1 diabetes in school. Pediatr Diabetes. 2018 Oct;19 Suppl 27:287-301. doi: 10.1111/pedi.12743.
- ADA. Diabetes Care in the School and Day Care Setting. Diabetes Care Volume 37, (Supplement 1) S91-S96, Jan. 2014. doi :10.2337/dc14-S091.
- Silver Bahendeka, Ramaiya Kaushik, Andrew Babu Swai, Fredrick Otieno, Sarita Bajaj, Sanjay Kalra, Charlotte M Bavuma, Claudine Karigire. EADSG Guidelines: Insulin Storage and Optimisation of Injection Technique in Diabetes Management. Diabetes Ther. 2019 Apr;10(2):341-366. doi: 10.1007/s13300-019-0574-x. Epub 2019 Feb 27.