Bloedglucosemeter vs. continue glucosemonitor: Wat is het verschil?

Als bij u diabetes is vastgesteld, moet u mogelijk meerdere keren per dag uw bloedglucosespiegel controleren om de kans op complicaties te verminderen ^[1]. U kunt dit op één van deze twee manieren doen: met een bloedglucosemeter (ook bekend als een bloedglucosemonitor) of met een continue glucosemonitor (CGM).

Hoe werken deze therapeutische hulpmiddelen en welke moet u kiezen? In dit artikel vergelijken we de bloedglucosemeter met de CGM, zodat u de meter kunt kiezen die bij u past.

Wat is een bloedglucosemeter?

Een bloedglucosemeter is een apparaat dat u helpt om de glucosespiegels in uw bloed te meten ^{[2, 3]}. Glucosespiegels veranderen in reactie op zaken zoals lichaamsbeweging, dieet of medicatie ^[2].

Als u met diabetes leeft, kan inzicht in hoe uw bloedglucose fluctueert en welke activiteiten of voedingsmiddelen er invloed op hebben, u en uw zorgverlener helpen om het meest geschikte behandelplan voor u te bedenken.

Een bloedglucosemonitor kan u vertellen of uw bloedglucose te hoog, te laag of binnen bereik is. Op deze manier kunt u episoden van hyper- of hypoglykemie vermijden en ernstige complicaties door diabetes voorkomen ^[4].

Bloedglucosemeters hebben een klein bloedmonster nodig om glucose te detecteren. Dit is meestal een bloeddruppel die uit uw vingertop wordt gehaald ^{[3, 4]}.

Hoe werkt een bloedglucosemeter?

Een bloedglucosemeter werkt door een druppeltje bloed op een teststrip te analyseren. De teststrip bevat een stof die glucose-oxidase wordt genoemd, een enzym dat reageert op bloedglucose ^[5].

Een kleine naald, een lancet genaamd, wordt gebruikt om in de vinger te prikken en het druppeltje bloed te verzamelen ^[2]. Vervolgens wordt het druppeltje op de teststrip geplaatst, die in de bloedglucosemeter wordt ingebracht. In de bloedglucosemeter bevindt zich een interface met een elektrode, die wordt gebruikt om een bloedglucosemeting te verkrijgen ^[5]. De meting wordt dan weergegeven op een scherm, in eenheden van mg/dL of mmol/L ^[4].

Wanneer de strip in de bloedglucosemeter gaat, genereert de glucosereactie van het enzym een elektrisch signaal. Hoe hoger de elektrische stroom, hoe hoger het gedetecteerde glucosegehalte en het getal op het scherm van de bloedglucosemeter ^[5].

Bloedglucosemeter: hoe te gebruiken

Alle bloedglucosemeters verschillen iets van elkaar, dus het is belangrijk om de instructies in uw gebruikershandleiding op te volgen.

Echter, om een bloedglucosemeter te kunnen gebruiken, heeft u in het algemeen met name het volgende nodig ^{[1, 4]}:

• Een bloedglucosemeter
• Teststrips
• Een lancet voor eenmalig gebruik
• Zeep en water of een alcoholdoekje/wattenstaafje

U moet uw zorgverlener raadplegen over het beste moment van de dag om de test te doen, en over de frequentie van de tests ^[1]. Hoewel de meeste bloedglucosemeters werken door in de vinger te prikken, kunnen sommige het bloedmonster ook uit uw bovenarm of dij afnemen. Raadpleeg de handleiding van de bloedglucosemeter voor instructies op de testplaats ^{[1, 4]}.

Een bloedglucosemeter gebruiken: stap voor stap

Om de test te doen, volgt u deze stappen ^{[1, 2, 4]}:

1. Was uw handen grondig met water en zeep. Zo voorkomt u een infectie. U kunt in plaats daarvan ook een alcoholdoekje of wattenstaafje gebruiken om het testgebied te reinigen. Zorg ervoor dat uw handen droog zijn voordat u de test doet ^{[1, 4]}.
2. Controleer of de teststrip niet verouderd is ^[1]. Steek de strip in de bloedglucosemeter. Dit schakelt in veel gevallen de bloedglucosemeter in ^[2].
3. Gebruik het lancet voor eenmalig gebruik om bloed af te nemen uit de zijkant van uw vinger. Om er zeker van te zijn dat er bloed uit komt, verwarmt u eerst uw handen door ze tegen elkaar te wrijven of onder warm stromend water te houden ^[4]. Om de bloeddruppel te verkrijgen, brengt u het lancet stevig, maar niet met teveel kracht aan op de zijkant van de vinger ^[1]. Maak een zachte ‘melkende’ beweging vanaf de basis van de vinger naar de prikplaats ^[1].
4. Plaats het bloed op de teststrip volgens de instructies. Sommige strips absorberen rechtstreeks een druppeltje van de testplaats, bij andere moet het druppeltje over het gehele testvlakje zijn aangebracht ^[4].
5. Door prikken in de vinger ontstaan zelden meer dan een paar druppels bloed, maar als uw vinger blijft bloeden, gebruik dan het alcoholdoekje om de druppels af te vegen. Misschien moet u druk uitoefenen op de testplaats om verder bloeden te voorkomen ^[2].
6. Lees de bloedglucosewaarde af op het scherm van de bloedglucosemeter en noteer deze. Moderne, ‘slimme’ bloedglucosemeters synchroniseren hun resultaten met mobiele of desktop-apps via Bluetooth ^[2], terwijl bij andere de resultaten handmatig in een notitieboekje of bestand moeten worden bijgehouden.
7. Gooi het lancet voor eenmalig gebruik na het voltooien van de test veilig weg.

Uw diabeteszorgteam kan u ook begeleiden in het gebruik van een bloedglucosemeter.

Wat is het verschil tussen een CGM-meter en een bloedglucosemeter?

Systemen voor continue glucosemonitoring (CGM) zijn sinds het jaar 2000 commercieel verkrijgbaar als alternatief voor vingerpriktests ^[6]. In tegenstelling tot een bloedglucosemeter is bij een CGM-meter geen bloedmonster nodig en is deze redelijk onopvallend ^[6].

Wat is CGM en hoe werkt het?

Er zijn verschillende modellen CGM-meters verkrijgbaar.

Over het algemeen bestaat een CGM-meter uit een monitor die op het lichaam wordt gedragen met een dunne naaldachtige sensor die onder de huid wordt geplaatst ^{[7, 8, 9]}. Deze sensor verkrijgt glucosemetingen uit de interstitiële vloeistof ^{[7, 9]}, de vloeistof die de ruimte tussen de cellen vult en het lichaam voorziet van voedingsstoffen.

De testresultaten worden handmatig gescand of via Bluetooth verzonden naar een ontvanger die de testresultaten weergeeft en registreert ^[9].

Continue glucosemonitor vs. bloedglucosemeter

Continue glucosemonitors

Het gebruik van een CGM is gemakkelijk om meerdere redenen. Ten eerste kan een CGM maar liefst elke vijf minuten ^[2] metingen registreren, oftewel 288 metingen per dag ^[9]. Met een CGM kunt u vrijwel onmiddellijk veranderingen in de bloedglucosewaarden waarnemen en waarschuwingen ontvangen, die u kunnen helpen om direct stappen te nemen om een hyper- of hypoglykemische episode te voorkomen ^[9]. Zo worden uw bloedglucosepatronen vrijwel permanent gevolgd. Dit helpt bij het voorspellen en voorkomen van episodes ^[6].

Een CGM helpt inzicht te krijgen in wat er gebeurt wanneer u slaapt, gestrest bent of deelneemt aan andere dagelijkse activiteiten dan normaal ^[9]. Het is vooral nuttig bij mensen die ‘s nachts een lage bloedglucosespiegel hebben en dit misschien niet weten ^{[2, 6]}.

Onderzoeken hebben het gebruik van de CGM in verband gebracht met een betere metabole controle, een langere tijd met het aanbevolen bloedglucosebereik, minder tijd in hypoglykemie, minder angstgevoelens en een betere kwaliteit van leven ^[10].

Anderzijds is een continue glucosemonitor duurder dan een bloedglucosemeter ^[11]. Ze zijn ook relatief complex om te begrijpen, vereisen training en tijd van de gebruiker om vertrouwd te raken met het instrument ^[11]. CGM’s vereisen een hoge mate van naleving en interactie om de bloedglucosespiegels te beheren ^[11].

Hoewel er een minder invasieve CGM met een sensor onder de huid wordt gebruikt, die minder pijnlijk is dan het dagelijks uitvoeren van vingerpriktests ^[9], is het belangrijk te weten dat veel modellen toch meerdere dagelijkse vingerprikken voor

kalibratie met zelfcontrole van bloedglucose vereisen (ZCBG) ^[11]. De sensor bevindt zich altijd op het lichaam en moet regelmatig, elke 3–14 dagen (afhankelijk van het model), worden vervangen ^[11].

Bloedglucosemeters

Er zijn ook voordelen van het gebruik van een bloedglucosemeter. Bloedglucosemeters nemen nauwkeurige metingen van capillaire glucoseconcentraties ^[11], wat resultaten oplevert na een korte testtijd ^[2] met slechts een klein bloedmonster ^[2]. Er kunnen verschillende locaties worden gebruikt ^[2] voor testen, waardoor flexibiliteit en variatie mogelijk is.

Bloedglucosemeters zijn ook relatief goedkoop in gebruik ^[11] in vergelijking met CGM’s ^[2]. Cruciaal is dat ze veel worden gebruikt en vertrouwd zijn ^[11], en het is gemakkelijk om te leren ze moeten worden gebruikt ^[11]. Glucosemeters hebben een reeks functies: moderne slimme modellen hebben Bluetooth-opties die gegevens kunnen synchroniseren met smartphone-apps ^[2].

Frequente zelfcontrole van bloedglucose (ZCBG) met behulp van bloedglucosemeters wordt beschouwd als een fundamenteel onderdeel van een effectieve diabetesbehandeling en het dagelijks beheer ^[10]. Meer frequente ZCBG is in verband gebracht met lagere HbA1c-niveaus bij patiënten met diabetes type 1 en bij

met insuline behandelde patiënten met diabetes type 2 ^[11].

Wat betreft de nadelen: een bloedglucosemeter geeft ongeveer 4–7 metingen per dag ^[9]. Dit betekent dat een bloedglucosemeter minder gegevens biedt in vergelijking met een CGM. Daarom is ook de klinische effectiviteit ervan beperkt ^[11]. Omdat ze slechts informatie geven over een enkel tijdstip, is het moeilijk om trends in bloedglucosewaarden te onderscheiden ^{[8, 10]}.

Bloedglucosemeters worden vaak beschouwd als ongemakkelijk ^[8], lastig ^[8], onhandig ^[11] en pijnlijk ^[11]. Bovendien kan de kwaliteit van de teststrips variëren vanwege de korte vervaldatum ^{[2, 11]}.