Is overstappen op een insulinepomp een goed idee?

Als alternatief voor meerdere dagelijkse injecties kan een insulinepomp worden voorgeschreven, afhankelijk van je medisch profiel en levensstijl [1,2]. Overweeg je de overstap op een pomp? Hier is wat informatie die je misschien nuttig vindt.

Wat is een insulinepomp?

Een insulinepomp is een draagbaar, onopvallend elektronisch apparaat dat continu, met regelmatige tussenpozen doses snelwerkende insuline levert [2,3,4]. Een standaard pompontwerp bestaat uit een kleine motor op batterijen, een geautomatiseerd regelmechanisme en een insulinereservoir dat via een slang is aangesloten op een onderhuidse canule [2,3]. Onlangs is er ook een ander type ontstaan: de draadloze patchpomp, waarbij de infusieset aan de huid kleeft [2,4].

De pomp is ingesteld om gedurende de dag op een vooraf geselecteerde snelheid insuline toe te dienen, “basale insuline” genoemd, afhankelijk van de behoeften van de drager [2,3]. Het is ook vereist om de toediening van “bolussen” te programmeren, oftewel extra doses snelwerkende insuline bij maaltijden of in geval van hyperglykemie [2,3].

Wie heeft baat bij een insulinepomp?

Diabetes type 1

Uit een aantal klinische onderzoeken bij kinderen, jongeren en volwassenen met diabetes type 1 is gebleken dat de overstap op een insulinepomp verschillende voordelen biedt [2]. In deze onderzoeken is vastgesteld dat de pomp naast het verbeteren van de kwaliteit van leven en de bloedglucosebalans, door het verlagen van geglyceerd hemoglobine (HbA1c), ook de dagelijkse insulinebehoefte en episoden van hypoglykemie kan verminderen [1,2,5].

Vanwege de voordelen van de insulinepomp voor de behandeling van diabetes type 1, raden het National Institute for Health and Care Excellence (NICE) de Société Francophone du Diabète (de Franstalige diabetesvereniging, SFD) en de American Association of Diabetes (ADA) mensen met onevenwichtige bloedglucosewaarden en mensen die normale injecties moeilijk vinden in het kader van hun werk en/of sociale leven, aan om over te stappen van meerdere dagelijkse injecties naar de pomp [2,3]. Insulinepompen worden over het algemeen ook aanbevolen als eerstelijnsbehandeling voor kinderen [2].

Diabetes type 2

Het gebruik van een insulinepomp bij diabetes type 2 staat nog ter discussie [6]. Overstappen van meerdere dagelijkse injecties naar de pomp kan echter gepast zijn als je een hoge insulineresistentie en/of insulinebehoeften hebt, ondanks voldoende insulinetoediening en naleving van dieet- en lichaamsbewegingsaanbevelingen [2,6].

Zwangere vrouwen

Hoewel er geen bewijs is van voordeel van een insulinepomp ten opzichte van meerdere dagelijkse injecties bij zwangere vrouwen met diabetes, wordt het gebruik van een insulinepomp over het algemeen aanbevolen om de bloedglucosebalans te optimaliseren [2,6]. Deze behandeling kan helpen bij het beheren van de bloedglucosewaarden tijdens de zwangerschap, een periode waarin de insulinebehoefte sterk toeneemt en varieert [2,6].

Voorwaarden om in aanmerking te komen voor een insulinepomp

Er kunnen verschillende factoren in overweging worden genomen bij het bepalen of je een goede kandidaat bent voor een insulinepomp [3,6]. In het bijzonder wordt het gebruik van een insulinepomp niet aanbevolen in het geval van onbehandelde proliferatieve retinopathie, ernstige psychiatrische stoornis of een geestelijke of lichamelijke handicap die je vermogen om het apparaat te bedienen kan verstoren [3,6].

Je motivatie is ook een bepalende factor in de vraag of je baat zult hebben bij het gebruik van een pomp [3,6], dus je wordt gevraagd om:

• deel te nemen aan praktische training bij een gespecialiseerd medisch team [3];
• regelmatig opvolgingsbezoeken af te leggen [1];
• je bloedsuikerspiegel regelmatig te controleren (4-6 keer per dag) [1,3,6];
• te ontdekken hoe je de koolhydraatinhoud van je maaltijden kunt berekenen en insulinedoses dienovereenkomstig kunt aanpassen [1,3].

Sinds de eerste ontwikkeling ervan in de late jaren 1970 is de insulinepomptherapie verder ontwikkeld en diabetesbeheer eenvoudiger geworden [1,4]. Als je geïnteresseerd bent in het proberen van een insulinepomp, is het raadzaam om met je arts te praten of een afspraak te maken met een deskundige op het gebied van insulinepompen, die je kan adviseren en door het proces kan begeleiden [3].