Sporten met een insulinepomp
Minder diabetesgerelateerde complicaties, verhoogde gevoeligheid voor insuline, verbeteringen in kwaliteit van leven... Regelmatige lichaamsbeweging brengt veel voordelen met zich mee voor mensen met diabetes!
Insulinepompen die zijn aangesloten op apparaten voor continue glucosemonitoring (CGM) stellen u nu in staat om op een veiligere manier te sporten. Sommige zorgen blijven echter bestaan, met name de angst voor hypoglykemie, en dit kan u van sport weerhouden ondanks de beste bedoelingen. Maar wees gerust: sporten en een insulinepomp gebruiken kunnen heel goed samengaan.
Lees ons advies over het gebruik van uw insulinepomp tijdens het sporten en bewegen en de voorzorgsmaatregelen die u moet nemen om te kunnen ontspannen en genieten van alle voordelen van lichaamsbeweging.
De voordelen van het gebruik van een insulinepomp tijdens het sporten
Het effect van lichaamsbeweging op de bloedglucosespiegels hangt af van de balans tussen de hoeveelheid glucose die in het lichaam beschikbaar is en de consumptie ervan door de spieren. Dit glykemische evenwicht wordt bepaald door
- de hoeveelheid suiker in de laatste maaltijd of snack
- de intensiteit en duur van de lichaamsbeweging
- de specifieke medische overwegingen van de patiënt.
Als de insulinespiegel te hoog is, kan hypoglykemie optreden tijdens of na lichaamsbeweging. Anderzijds kan lichamelijke inspanning leiden tot hyperglykemie als insuline ontbreekt. Het dragen van een insulinepomp tijdens het sporten is daarom ideaal voor het nauwkeurig beheren van de bloedglucosespiegels. De pomp, in combinatie met een apparaat voor continue glucosemonitoring (CGM), maakt het mogelijk om fluctuaties te anticiperen en te controleren, en zorgt voor een eenvoudige balans tussen de suikerinname en de insulinedosis die geïnjecteerd moet worden om binnen de aanbevolen grenzen te blijven.
Discreet en praktisch; insulinepompen hebben patiënten met diabetes aangemoedigd om deel te nemen aan sportactiviteiten. Ze maken continue toediening van basale insuline met een voorgeprogrammeerde snelheid mogelijk, terwijl het ook mogelijk is om de toediening van een extra bolus insuline bij de maaltijd in te stellen en om abnormaal lage of hoge bloedsuiker aan te passen.
Wat zijn de voordelen van het gebruik van een insulinepomp tijdens lichaamsbeweging?
De belangrijkste voordelen van het gebruik van een insulinepomp tijdens lichaamsbeweging bevinden zich in de flexibiliteit van het aanpassen van de basale insulinesnelheid, waardoor de gebruiker episodes van hypoglykemie en hyperglykemie kan vermijden door continue bloedglucosemonitoring.
Het beheren van uw insulinepomp voorafgaand en tijdens lichaamsbeweging
Tijdens lichaamsbeweging lopen mensen met diabetes type 1 een hoog risico op hypoglykemie. Hyperglykemie kan daarentegen optreden na bepaalde anaerobe lichaamsbeweging. De combinatie van een insulinepomp en continue bloedglucosemeting maakt het mogelijk om tijdens en na lichaamsbeweging kleine aanpassingen te maken; dit minimaliseert het risico op hypoglykemie, het meest voorkomende gevaar voor mensen met diabetes type 1.
Wanneer is het ideale moment om de bloedglucosespiegels te meten?
In de praktijk moet het glucosegehalte in het bloed idealiter 15 tot 45 minuten vóór het begin van de sport of andere lichamelijke activiteit worden gemeten. Indien mogelijk moet de bloedsuiker ook tijdens het sporten om de 30 minuten worden gecontroleerd, zodat u de juiste aanpassingen kunt maken. Tot slot moet het regelmatig testen van uw bloedglucose gedurende 7 tot 11 uur na lichaamsbeweging worden voortgezet, omdat de insulinegevoeligheid tijdens deze periode vaak toeneemt.
Tijdens langdurige bewegingssessies van meer dan 30 minuten is het beter om:
- de basale snelheid van de insulinepomp te verlagen voor en tijdens lichaamsbeweging
- extra koolhydraten te eten of drinken voordat de sessie begint
- en/of een lagere bolustoediening te programmeren tijdens de maaltijd voorafgaand aan het sporten.
De verlaging van de insulinedosis wordt bepaald door verschillende factoren:
- het soort lichaamsbeweging (aeroob of anaeroob);
- de duur en intensiteit van de oefening;
- het tijdstip waarop de activiteit plaatsvindt.
De daling van de bloedsuiker kan gedurende een bepaalde tijd na de lichaamsbeweging aanhouden, omdat de spieren in deze periode gevoeliger zijn voor insuline.
Insulinepompen en lichamelijke activiteit: contra-indicaties en alternatieven
Het gebruik van een insulinepomp is sterk gecontra-indiceerd bij contactsporten, watersporten en duursporten, omdat de pomp van positie kan veranderen of tijdelijk losgekoppeld kan raken.
Om te voorkomen dat de bloedglucosemonitoring wordt beïnvloed, wordt bovendien niet aanbevolen om het gebruik van de insulinepomp langer dan 2 uur te onderbreken.
Als de lichaamsbeweging gedurende een langere periode duurt en het niet mogelijk is om een insulinepomp te dragen, wordt aanbevolen om langwerkende insuline te gebruiken (glargine of detemir) die de basale bloedglucosespiegel onder controle houden en tegelijkertijd het risico beperken op hyperglykemie vanwege het loskoppelen.
Ander belangrijk advies voor het sporten met een insulinepomp: draag altijd een armband of ketting met uw diabetische medische informatie en zorg er altijd voor dat u toegang heeft tot een insulinepen als noodoplossing als uw pomp beschadigd is of losgekoppeld raakt.
Bronnen:
- Christine Shugart, Jonathan Jackson, Karl B Fields. Diabetes in sports. Sports Health. 2010 Jan;2(1):29-38
- R. Codella, I Terruzzi, L Luzi. Why should people with type 1 diabetes exercise regularly? Acta Diabetol 2017 Jul;54(7):615-630.
- M.C Ridell et al. Exercice management in type 1 diabetes : a consensus statement. The Lancet, 23 janvier 2017.
- Klemen Dovc, Tadej Battelino. Evolution of Diabetes Technology. Endocrinol Metab Clin North Am. 2020 Mar;49(1):1-18. doi: 10.1016/j.ecl.2019.10.009. Epub 2019 Dec 4.
