Diabetes, hypoglykemie en hyperglykemie
Insuline is een hormoon dat essentieel is voor onze overleving. De rol ervan is het transporteren van glucose in het bloed naar cellen door het hele lichaam. Bij mensen met diabetes is de insulineproductie slecht of geheel afwezig, wat leidt tot abnormale veranderingen in glykemie (bloedglucosespiegels).
We praten over hyperglykemie als de hoeveelheid suiker in het bloed te hoog is en hypoglykemie als deze te laag is. In geval van diabetes is de belangrijkste uitdaging het stabiliseren van de bloedglucosespiegels en het minimaliseren van de impact die de ziekte heeft op de algehele gezondheid van de patiënt.
Diabetes en hyperglykemie: als de bloedglucosespiegel te hoog is
Mensen met diabetes zijn onderworpen aan chronische, scherpe pieken in hun bloedglucosespiegels [1,2]. Deze frequente pieken in de bloedsuiker, die bekend staan als hyperglykemie, kunnen zich uiten als één of meer van de meest voorkomende symptomen:
- overmatige dorst;
- frequente aandrang om te plassen;
- merkbaar verlies van energie in combinatie met spierzwakte;
- langdurige vermoeidheid;
- misselijkheid
Welke bloedglucosespiegel wordt als hyperglykemie beschouwd?
Hyperglykemie wordt gedefinieerd als een bloedglucosespiegel van 7,0 mmol/l of hoger op een lege maag, of 11,0 mmol/l of hoger wanneer getest op een willekeurig tijdstip gedurende de dag en in aanwezigheid van symptomen. In onbehandelde gevallen van diabetes kan de bloedsuikerspiegel oplopen tot 27,8 mmol/l! Ter vergelijking, glykemie wordt als "normaal" beschouwd als de bloedsuikerspiegel tussen 3,3 en 7,8 mmol/l ligt.
Ernstige hyperglykemie kan leiden tot acute complicaties zoals ketoacidose en hyperosmolair coma, die beide levensbedreigend zijn voor diabetici. Om het risico op hypoglykemische perioden te verminderen, is het vereist dat mensen met diabetes hun bloedglucosespiegels te allen tijde onder controle houden. Door strikte medische controle kunnen ze de nodige aanpassingen maken, afhankelijk van hun type diabetes en specifieke gezondheidsproblemen: regelmatige bloedglucosemeting, geschikte voeding, dagelijkse insuline-injecties en/of het gebruik van antidiabetici.
Diabetes en hypoglykemie: als de bloedsuikerspiegel te laag is
Omgekeerd aan hyperglykemie, treedt hypoglykemie op als de bloedglucosespiegel te laag is. Het is een gevaarlijke situatie die van invloed kan zijn op mensen die insuline injecteren of bepaalde antidiabetica gebruiken. Mensen met diabetes type 1 lopen vaker risico op hypoglykemische episoden, omdat de behandeling van deze vorm van de ziekte meestal is gebaseerd op insulinetherapie.
Welke bloedglucosespiegel wordt als hypoglykemisch beschouwd?
Hypoglykemie wordt gekenmerkt door een bloedsuikerconcentratie van minder dan 3,9 mmol/l. Soms verschijnen de symptomen echter pas als de bloedglucosespiegel onder 3,0 mmol/l daalt.
Er zijn twee specifieke categorieën symptomen voor hypoglykemie:
- adrenerge symptomen (tremoren, hartkloppingen, nervositeit, angst, enz.), die over het algemeen als eerste verschijnen en als waarschuwingstekens dienen te fungeren;
- neuroglycopenische symptomen (convulsie, vermoeidheid, verwardheid, enz.), die het gevolg zijn van het ontbreken van glucose in de hersenen en het centraal zenuwstelsel.
Als hypoglykemie niet wordt behandeld, kan dit snel leiden tot coma en overlijden. Het is van vitaal belang om tekenen van hypoglykemie te kunnen herkennen bij een persoon met diabetes. De bloedglucosespiegel moet zeer regelmatig worden gemeten en als de glykemie te laag is, moet u onmiddellijk handelen. Het drinken of eten van iets zoets, bijvoorbeeld vruchtensap, zal de bloedglucosespiegel snel weer verhogen.
Bronnen:
- Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG),Cologne,Germany. Hyperglycemia and hypoglycemia in type 1 diabetes. May 29, 2007; Last Update:June 29, 2017.
- Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG), Cologne, Germany. Hyperglycemia and hypoglycemia in type 2 diabetes. May 29, 2007; Last Update: October 22, 2020 Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006.
- Michelle Mouri, Madhu Badireddy. Hyperglycemia. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL) : StatPearls Publishing; 2020 Jan. 2020 Sep 10. PMID: 28613650 NBK430900.
- Elizabeth R Seaquist 1, John Anderson, Belinda Childs, Philip Cryer, Samuel Dagogo-Jack, Lisa Fish, Simon R Heller, Henry Rodriguez, James Rosenzweig, Robert Vigersky. Hypoglycemia and Diabetes: A Report of a Workgroup of the American Diabetes Association and The Endocrine Society. Diabetes Care. 2013 May; 36(5): 1384–1395. Published online 2013 Apr 13. doi: 10.2337/dc12-2480 PMCID: PMC3631867 PMID: 23589542.
- Philip Mathew, Deepu Thoppil. Hypoglycemia. StatPearls [Internet]. Treasure Island(FL) : StatPearls Publishing; 2020 Jan.2020 Mar 16. PMID: 30521262 NBK534841.
